Khoa Hậu cần - Kỹ thuật đề xuất vận dụng bài học bảo đảm hậu cần, kỹ thuật từ cách mạng tháng Tám vào nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo

Bối cảnh và giá trị cốt lõi

Cách mạng tháng Tám năm 1945 mở ra kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; thắng lợi đó là tổng hòa của nhiều nhân tố, trong đó bảo đảm hậu cần, kỹ thuật giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Trong điều kiện vật chất thiếu thốn, lực lượng vũ trang non trẻ vẫn phát triển nhanh nhờ phương châm tự lực, tự cường, dựa vào dân, tận dụng nguồn lực tại chỗ, tổ chức mạng lưới dân công, tự vệ, dân quân tham gia vận chuyển, tiếp tế, cứu thương, sửa chữa vũ khí trang bị giản đơn nhưng hiệu quả. Những giá trị ấy tạo thành nền tảng cho tư duy tổ chức bảo đảm hậu cần, kỹ thuật trong chiến tranh nhân dân.

Bài học cốt lõi đầu tiên là phát huy sức mạnh của “thế trận lòng dân”. Khi nguồn cung vật chất còn hạn hẹp, việc huy động lương thực, quân trang, thuốc men và phương tiện dân sinh ở từng địa phương đã tạo nên một mạng lưới hậu cần, kỹ thuật nhân dân bền bỉ. Nhiều nơi, hạt gạo, tấm vải, cây thuốc, đôi quang gánh hay những xưởng thủ công nhỏ trở thành mắt xích sống còn của tuyến tiếp tế. Nhờ vậy, lực lượng cách mạng giữ vững được nhịp độ hoạt động và tạo đà cho Tổng khởi nghĩa giành thắng lợi.

Bài học thứ hai là tổ chức bảo đảm linh hoạt, phù hợp điều kiện cụ thể. Việc hình thành các đội tự vệ, dân công hỏa tuyến, dân quân du kích vừa chiến đấu, vừa bảo đảm đã nhân lên sức mạnh của quần chúng, đồng thời mở rộng quy mô hậu cần, kỹ thuật về lượng và nâng cao chất lượng về tổ chức. Cách làm giản dị mà hiệu quả ấy chứng minh rằng tổ chức khoa học, hiệp đồng chặt chẽ có thể bù đắp đáng kể trong điều kiện khả năng bảo đảm hậu cần, kỹ thuật có hạn.

Bài học thứ ba là sự thống nhất giữa bảo đảm vật chất và chăm lo chính trị - tinh thần. Công tác đảng, công tác chính trị không chỉ cổ vũ niềm tin, lý tưởng mà còn trực tiếp tháo gỡ khó khăn nảy sinh về tâm lý, đời sống, gia đình, tạo động lực nội sinh để bộ đội và lực lượng phục vụ chiến đấu hoàn thành nhiệm vụ. Đó là mạch nguồn tinh thần giúp bảo đảm  hậu cần, kỹ thuật duy trì bền bỉ qua những giai đoạn ác liệt.

Những giá trị trường tồn nói trên không chỉ có ý nghĩa lịch sử. Trong bối cảnh tác chiến hiện đại với đặc trưng phi tuyến, phân tán, bị chế áp điện tử và phụ thuộc mạnh vào hệ thống bảo đảm công nghệ, việc kế thừa các nguyên lý tổ chức từ thời kỳ cách mạng lại càng cần thiết: lấy con người làm trung tâm; bảo đảm phân tán, cơ động; dự phòng đa tầng; kết nối quân - dân; phát huy tính sáng tạo tại chỗ.

Kế thừa tinh thần của Cách mạng tháng Tám, Khoa Hậu cần - Kỹ thuật đề xuất quan điểm giáo dục đặt học viên vào tình huống thật - việc thật, khơi dậy ý chí tự lực - tự cường và tư duy sáng tạo trong tổ chức bảo đảm. Từ lịch sử đi tới hiện tại, từ ký ức chiến tranh tới yêu cầu đào tạo cán bộ thời bình, những nguyên lý ấy vẫn giữ nguyên giá trị chỉ dẫn.

Ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản “Tuyên ngôn độc lập”, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ảnh tư liệu Báo QĐND.

Từ bài học lịch sử đến yêu cầu đổi mới đào tạo

Khoa Hậu cần - Kỹ thuật nhấn mạnh việc chuyển hóa bài học lịch sử thành mô-đun, tình huống huấn luyện và bài tập chiến thuật tổng hợp đặt trong bối cảnh tác chiến hiện đại: tổ chức tiếp tế khi tuyến vận chuyển bị chia cắt; bảo đảm quân y khi bị chế áp, phong tỏa; sửa chữa, phục hồi vũ khí trang bị trong điều kiện thiếu vật tư; tổ chức bảo đảm trong môi trường chiến tranh điện tử. Cách làm này giúp học viên phát triển năng lực tư duy, ra quyết định và tổ chức thực hiện công tác bảo đảm sát thực tiễn nhiệm vụ.

Dân công hỏa tuyến trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. Nguồn ảnh tư liệu Báo VOV.vn

Phương pháp đào tạo: Phát triển tư duy, gắn huấn luyện với thực tiễn

Học viện tăng cường diễn tập trên bản đồ và ngoài thực địa, lồng ghép các tình huống hậu cần, kỹ thuật; tổ chức luyện tập bổ sung đạn dược, sửa chữa vũ khí, trang bị hư hỏng, cứu chữa, vận chuyển thương binh trong điều kiện phức tạp; rèn luyện năng lực chỉ huy, hiệp đồng giữa chỉ huy, cơ quan, binh chủng, ngành. Những hoạt động này giúp củng cố lý luận, tránh học chay, tăng tính thực chiến.

Giáo dục bản lĩnh, tinh thần tự lực và sáng tạo

Thông qua các câu chuyện lịch sử như Đoàn dân công hỏa tuyến, những y tá, y sĩ, bác sĩ quân y hay các tổ sửa chữa trong rừng sâu, người học được bồi dưỡng ý chí kiên cường, tác phong giản dị, tinh thần phụng sự Tổ quốc. Bản lĩnh chính trị vững vàng - tinh thần tự lực - tư duy sáng tạo là ba trụ cột để hình thành phẩm chất người cán bộ chỉ huy trong điều kiện mới.

Phối hợp liên khoa: Tạo hệ sinh thái huấn luyện tích hợp

Khoa Hậu cần - Kỹ thuật đề xuất cần thúc đẩy phối hợp giữa Khoa Hậu cần - Kỹ thuật với Khoa Chiến thuật, Khoa Công tác đảng, công tác chính trị và các khoa chuyên ngành khác. Trọng tâm là thiết kế kịch bản diễn tập lồng ghép nội dung bảo đảm; đưa nội dung Công tác đảng, công tác chính trị vào học phần hậu cần, kỹ thuật và ngược lại; xây dựng tình huống liên ngành (hóa học, pháo binh, tăng - thiết giáp, công binh, thông tin - tác chiến điện tử) để rèn luyện xử trí sự cố, phục hồi năng lực bảo đảm trong điều kiện khẩn cấp. Cách tiếp cận liên thông giúp học viên phát triển tư duy hệ thống, năng lực phối hợp, hiệp đồng

Học viện Lục quân tổ chức diễn tập CH-CQ trên bản đồ và ngoài thực địa

Kiến nghị trọng tâm

Thứ nhất, lồng ghép sâu sắc giáo dục lịch sử cách mạng và bài học hậu cần, kỹ thuật vào từng học phần, bài giảng. Cần có chuyên đề độc lập về lịch sử bảo đảm trong kháng chiến; đồng thời tích hợp các mẩu chuyện, tình huống lịch sử vào những học phần kỹ thuật để vừa nuôi dưỡng bản lĩnh, vừa phát triển tư duy tổ chức bảo đảm.

Thứ hai, đẩy mạnh kết nối giảng dạy - nghiên cứu - thực tiễn. Mỗi đề tài, mô hình nghiên cứu cần hướng vào bài toán thực tiễn của huấn luyện dã ngoại, cơ động chiến đấu và bảo đảm trong điều kiện tác chiến hiện đại. Tạo cơ chế để kết quả nghiên cứu nhanh chóng trở thành tài liệu giảng dạy và quy trình thực hành.

Thứ ba, tổ chức thường xuyên các hoạt động phối hợp nghiên cứu, tọa đàm, hội thảo liên khoa; xây dựng ngân hàng tình huống và kho tư liệu dùng chung; thiết lập bộ tiêu chí đánh giá liên ngành cho các bài tập tích hợp. Đây là nền tảng để nâng cao liên tục chất lượng đào tạo.

Những bài học về bảo đảm hậu cần, kỹ thuật trong đấu tranh quân sự, chính trị giai đoạn Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 02/9/1945 tiếp tục định hướng cho công tác giáo dục - đào tạo tại Học viện Lục quân. Trên nền tảng đó, Khoa Hậu cần - Kỹ thuật kiên định mục tiêu đào tạo, đưa các giá trị lịch sử góp phần nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ chỉ huy, quản lý có bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy chỉ huy bảo đảm hiện đại và năng lực tổ chức, chỉ huy bảo đảm hậu cần, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu tác chiến công nghệ cao. Thời gian tới, cần tiếp tục cập nhật chương trình, tăng cường phối hợp liên khoa trong luyện tập, diễn tập; đẩy mạnh chuyển đổi số, chuẩn hóa giáo trình; gắn nghiên cứu với thực tiễn và nhân rộng mô hình tốt, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo tại Học viện Lục quân./.

V.V.T