Ấn tượng về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lòng bạn bè và nhân dân thế giới

Biểu tượng của phong trào giải phóng dân tộc

Đối với nhiều nhà hoạt động tiến bộ trên thế giới, Bác Hồ là hiện thân của khát vọng độc lập và tự do. Ngay từ những năm đầu thế kỷ XX, khi còn hoạt động ở Pháp, Hồ Chí Minh, lúc đó là Nguyễn Ái Quốc, đã kiên trì lên tiếng tại các diễn đàn quốc tế về quyền tự quyết của các dân tộc thuộc địa. Bản “Yêu sách của nhân dân An Nam" gửi tới Hội nghị Versailles năm 1919 là một trong những tiếng nói đầu tiên đòi hỏi công lý cho các dân tộc phương Đông bị áp bức, khiến bạn bè quốc tế chú ý đến một người Việt với đôi mắt sáng ngời đến từ một đất nước thuộc địa, trẻ tuổi nhưng đầy bản lĩnh và lý tưởng. Chủ tịch Fidel Castro (Cuba) đã nhận định về Chủ tịch Hồ Chí Minh như sau: “Cuộc đời của Đồng chí là một tấm gương sáng ngời những phẩm chất cách mạng và nhân đạo cao cả nhất. Hiếm có một nhà lãnh đạo nào trong những giờ phút thử thách lại tỏ ra sáng suốt, bình tĩnh, gan dạ, quên mình, cương nghị và dũng cảm một cách phi thường như vậy”. Còn tổng thống Nelson Mandela (Nam Phi) khẳng định: “Việt Nam luôn trong trái tim tôi. Hồ Chí Minh và đường mòn Hồ Chí Minh cùng sự nghiệp giải phóng đất nước Việt Nam luôn là ấn tượng sâu sắc đối với tôi.”

Gần đây nhất trong cuộc duyệt binh tại Quảng trường Đỏ, Nga ngày 9/5/2025, giữa hàng ngũ các nguyên thủ quốc gia trên khán đài danh dự có một nhà lãnh đạo trẻ Ibrahim Traoré của đất nước Burkina Faso, đang là biểu tượng của sự vùng lên mạnh mẽ chống lại áp bức và lệ thuộc trong lòng Châu Phi. Và truyền cảm hứng cho họ chính là phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc và những chiến thắng vĩ đại của quân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ. Họ nhắc đến Việt Nam như một tấm gương sống động. Họ đọc lời kêu gọi của Bác: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do.” Tự do không thể đi vay, độc lập không thể đi xin được, cả dân tộc phải đứng dậy để giành lấy.

Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tham dự và phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XVIII Đảng Xã hội Pháp ở thành phố Tours, ngày 26/12/1920. (Ảnh: Tư liệu)

Người bạn gần gũi, giản dị của nhân dân thế giới

Điều làm nên sự khác biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong mắt bạn bè quốc tế chính là sự gần gũi, giản dị và thái độ tôn trọng mọi nền văn hóa. Bác nói thành thạo nhiều ngoại ngữ, tiếp cận các nền văn hóa phương Tây bằng sự tỉnh táo, từ đó xây dựng cầu nối giữa Đông và Tây trên nền tảng của sự hiểu biết và đồng cảm. Người đã đặt nền móng cho mối quan hệ hữu nghị của Việt Nam với nhiều quốc gia trên thế giới. Các chuyến thăm của Người đến những nước bạn đều để lại ấn tượng tốt đẹp. Tháng 8 năm 1957, sau chuyến thăm của Bác tới Hungary, kỹ sư Kovács Lajos đã viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Bỏ qua mọi thứ lễ nghĩa nhưng vẫn khiến người khác phải kính trọng, con người ít lời, thông tuệ ấy có một tính cách rất lôi cuốn. Và đã đi sâu vào tâm trí tôi như một kỷ niệm thật đẹp của đời tôi.” Năm 1958, trong chuyến thăm hữu nghị Ấn Độ, tờ báo Quốc gia Ấn Độ đã bình luận về cuộc gặp gỡ của Chủ tịch Hồ Chí Minh với nhân dân Palm: “Quần chúng ở sân bay có lẽ chờ đợi một sự xuất hiện long trọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhưng Cụ Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã tới như một người thường. Không phải vì Cụ muốn gây một ấn tượng về sự giản dị, mà chính con người của Cụ là như thế”.

Công nhân nhà máy bóng đèn Tungsram (Hungaria) nồng nhiệt chào đón Chủ tịch Hồ Chí Minh khi Người đến thăm (4/8/1957). (Ảnh: TTXVN)

Một danh nhân văn hóa lớn của nhân loại

Năm 1987, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) đã vinh danh Chủ tịch Hồ Chí Minh là “anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất của Việt Nam”. Đây không chỉ là sự ghi nhận đối với một lãnh tụ đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập của dân tộc mình, mà còn là sự đánh giá cao tầm vóc tư tưởng, đạo đức và văn hóa mang tính toàn cầu của Người. Bạn bè quốc tế nhìn nhận Hồ Chí Minh không chỉ là một chính khách, mà còn là một nhà thơ, một học giả, một con người yêu cái đẹp và sống trọn vẹn với lý tưởng nhân văn.

Tuy không nhận mình là nhà văn, nhà thơ, nhưng sự nghiệp văn chương của Người có những giá trị độc đáo dựa trên nền tảng văn hóa cao. Những bài báo, bài diễn văn của Bác, dù viết bằng tiếng Việt, tiếng Pháp hay tiếng Trung, luôn toát lên tinh thần khai sáng, khơi dậy niềm tin vào phẩm giá con người, phản ánh tầm nhìn vượt thời đại về công lý, bình đẳng và hòa bình. Và những lời căn dặn cuối đời giản dị, khiêm nhường nhưng sâu sắc, vẫn tiếp tục lay động trái tim nhân loại như một lời nhắc nhở về sứ mệnh cao cả của con người trong thế giới hiện đại: sống tử tế, có lý tưởng và vì cộng đồng. Di sản tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh, vì thế, đã vượt qua ranh giới quốc gia để trở thành một phần trong kho tàng tinh thần chung của nhân loại, như một vì sao lặng lẽ nhưng không bao giờ tắt trong bầu trời văn hóa thế giới.

Trong thời đại bùng nổ thông tin, các thế lực thù địch cố tình xuyên tạc, bôi nhọ hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng những luận điệu sai trái, thù địch. Một số cá nhân, tổ chức thiếu thiện chí đã cố tình bóp méo sự thật lịch sử, phủ nhận đóng góp của Người đối với sự nghiệp cách mạng và độc lập dân tộc, gây hoang mang trong dư luận. Trước thực trạng đó, việc bảo vệ và lan tỏa hình ảnh cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh là trách nhiệm chính trị và đạo lý của toàn xã hội. Tại Học viện Lục quân, cấp ủy chỉ huy các cơ quan đơn vị cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục lịch sử cách mạng một cách sinh động, khoa học; phát huy vai trò của truyền thông chính thống như chương trình phát thanh nội bộ, báo điện tử, tạp chí và các nền tảng số để kể lại câu chuyện Hồ Chí Minh bằng nhiều hình thức sáng tạo, hấp dẫn; đồng thời khuyến khích cán bộ, giảng viên, học viên, công nhân viên, chiến sĩ chủ động đấu tranh phản bác các thông tin sai lệch, bảo vệ sự thật lịch sử, luôn giữ thái độ tỉnh táo khi dùng mạng xã hội; kiên quyết đấu tranh với những luận điệu sai trái về Chủ tịch Hồ Chí Minh để hình ảnh của Người được lan tỏa mạnh mẽ và bền vững trong lòng nhân dân Việt Nam cũng như bạn bè quốc tế.

Chủ tịch Hồ Chí Minh trong mắt bạn bè và nhân dân thế giới không chỉ là lãnh tụ của một dân tộc mà là người bạn lớn của nhân dân toàn thế giới, một danh nhân văn hóa của nhân loại. Hình ảnh một con người sống giản dị nhưng trí tuệ và giàu lòng nhân ái đã trở thành biểu tượng của một Việt Nam yêu chuộng hòa bình, luôn hướng đến chân lý và công lý. Hình ảnh về Người không chỉ sống mãi trong trái tim người Việt, mà còn ấn tượng và lan tỏa trong tâm hồn bạn bè và nhân dân khắp năm châu./.

Tài liệu tham khảo

1. Phan Thị Ánh Tuyết, Đặng Thị Mai Anh (2020), Theo dấu chân người đi khắp năm châu, Nhà xuất bản Dân trí.

2. Nguyễn Đăng Mạnh (2005), Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh, Tư tưởng và sự nghiệp văn học, Nhà xuất bản Lý luận Chính trị.