Bộ đội Không quân 65 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành (03/3/1955 - 03/3/2020).

Sau ngày thành lập, được sự quan tâm, lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ và sự giúp đỡ tận tình của các nước XHCN, lực lượng Không quân đã phát triển nhanh chóng. Ngày 24/1/1959 thành lập Cục không quân, tiếp đến là các Trung đoàn 910, 919, 921; Trung đoàn không quân tiêm kích 921 - Trung đoàn sao đỏ, đơn vị Không quân chiến đấu đầu tiên của Quân đội ta, được thành lập theo quyết định số 18/QĐ do Trung tướng Hoàng Văn Thái, Thứ trưởng BQP ký ngày 30/5/1963.

Cuối năm 1964, Tổng thống Lyndon Johnson cho phép xây dựng kế hoạch dài hạn không kích ra miền Bắc Việt Nam với hai giai đoạn, nhằm hủy diệt tiềm lực kinh tế - quốc phòng và buộc miền Bắc Việt Nam từ bỏ việc chi viện cho cách mạng giải phóng miền Nam Việt Nam. Từ những ngày đầu năm 1965 mỹ bắt đầu tiến hành chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ nhất.

Ngày 3-4-1965 khắc sâu lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi đến thăm Trung đoàn 921: “Tổ tiên ta từ xưa đã có chiến công trên sông, trên biển như Bạch Đằng, Hàm Tử, trên bộ như Chi Lăng, Vạn Kiếp, Đống Đa..., ngày nay chúng ta phải mở mặt trận trên không thắng lợi. Trách nhiệm ấy trước hết là ở các chú, nghệ thuật đánh giặc của Việt Nam rất độc đáo, vũ khí trong tay người Việt Nam dù thô sơ cũng giành hiệu suất cao, phát huy cách đánh của ta, không sợ Không quân địch hiện đại, hãy bắt chước đồng bào miền Nam, nắm chắc thắt lưng địch mà đánh”. Thấm nhuần, tiếp thu lời dạy của Bác 9 giờ 47 phút ngày 3-4-1965, Biên đội MiG-17 (gồm: Phạm Ngọc Lan, Hồ Văn Quỳ, Phan Văn Túc, Trần Minh Phương) đã xuất kích và bắn rơi 2 máy bay F-8U của Hải quân Mỹ trên bầu trời Hàm Rồng (Thanh Hóa). Ngày 4/4/1965, Biên đội MiG-17 (gồm: Trần Hanh, Phạm Giấy, Lê Minh Huân, Trần Nguyên Năm) lại xuất kích bắn rơi 2 máy bay F-105 (Thần Sấm) của Không quân Mỹ trên bầu trời Hàm Rồng.

Hai trận không chiến ngày 3-4/4/1965 có ý nghĩa hết sức quan trọng, đối với không quân Việt Nam đây là những chiến thắng đầu tiên, “mở ra mặt trận trên không thắng lợi”. Ngày 5/4/1965 Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư khen ngợi bộ đội Không quân “...Các chú đã chiến đấu dũng cảm, đã tiêu diệt máy bay Mỹ, các chú đã thực hiện được khẩu hiệu: “Đã đánh là thắng” xứng đáng truyền thống anh hùng của quân và dân ta...”. Cùng trong ngay 5/4/1965 Đồng chí Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (BQP), đã tới thăm và biểu dương tinh thần chiến đấu Trung đoàn 921. Hai trận chiến thắng đầu tiên của bộ đội không quân Việt Nam đã gây tiếng vang lớn trên thế giới. Ngày 4/4/1965 trong buổi họp báo ở Sài Gòn, Tương William W. Momyer – Tư lệnh tập đoàn không quân Mỹ số 7 đã phải thừa nhận rằng, các máy bay MiG của không lực Bắc Việt Nam đã dùng súng Cannon bắn hạ các máy bay phản lực siêu âm của Mỹ, trong khi chúng tôi không bắn rơi chiếc nào. Hãng tin Mỹ - UPI thì đưa tin, “Việc máy bay MiG bắn hạ những máy bay phản lực bay nhanh gấp 2 lần tiếng động, khiến Nhà Trắng phiền lòng, còn Lầu Năm Góc thì đang loay hoay tìm cách thay đổi chiến thuật ném bom ở Bắc Việt Nam...”.

Đại tá phi công Anh hùng LLVT Nguyễn Văn Bảy trong lần xuất kích thắng lợi trở về

Bị thua trên khắp các chiến trường, ngày 31/10/1968, Tổng Thống Mỹ Johnson tuyên bố chấm dứt chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ nhất, chiến dịch dài nhất và tốn kém nhất trong lịch sử chiên tranh trên không hiện đại, chấp nhận ngồi vào đàm phán 4 bên ơ Paris. Nhưng trong những năm từ 1968 đến năm 1972 đế quốc Mỹ không chấp nhận thất bại, điên cuồng mở rộng chiến tranh phá hoại bằng Không quân và Hải quân ra miền Bắc. Với ý chí: “Thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, Bộ đội Không quân “Đã xuất kích là mang chiến thắng trở về”, Bộ đội Không quân đã không ngừng trưởng thành, luôn sáng tạo nhiều cách đánh độc đáo, vừa chiến đấu, vừa xây dựng lực lượng. Càng chiến đấu gian khổ ác liệt, chủ nghĩa anh hùng cách mạng càng được Bộ đội Không quân phát huy cao độ, làm ngời sáng lên phẩm chất cao quý “Bộ đội Cụ Hồ”, “Người chiến sĩ PKKQ ưu tú” trên mặt trận bảo vệ bầu trời Tổ quốc. Đặc biệt là Chiến dịch Phòng không bảo vệ Hà Nội cuối tháng 12 năm 1972 đạp tan cuộc tập kích đường không bằng pháo đài bay B-52 chiến lược trong 12 ngày đêm lập nên kỳ tích “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” và cuộc Tổng tiến công mùa Xuân năm 1975 mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, phi đội quyết thắng chỉ trong 6 ngày học tập chuyển loại máy bay thu được của địch, mở mũi thọc sâu từ trên không vào sào huyệt của địch, cùng với các lực lượng và toàn dân giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại, Không quân nhân dân Việt Nam có 6.960 lần xuất kích, với khoảng 300 trận không chiến đã bắn rơi 320 máy bay (trong đó có 2 máy bay B-52) trong tổng số 2.635 máy bay do Quân chủng PK-KQ và 4.181 chiếc bị quân và dân ta bắn rơi trên miền Bắc, gồm tất cả các kiểu loại hiện đại nhất của không quân Mỹ. Với những thành tích và chiến công đặc biệt xuất sắc, Quân chủng Không quân (trước đây) và hàng chục đơn vị và cán bộ, chiến sĩ đã vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý “Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Trải qua 65 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ bộ đội không quân đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, mất mát, hy sinh, nhưng bộ đội Không quân vẫn hiên ngang ngẩng cao đầu, lập nhiều chiến công hiển hách.

Chiến tranh đã lùi xa, song những chiến công hiển hách của Không quân nhân dân Việt Nam trong các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc vẫn mãi là biểu tượng sáng ngời của ý chí kiên cường, bất khuất, tinh thần quyết tâm “dám đánh, biết đánh và quyết thắng” giặc Mỹ xâm lược; là thắng lợi của ý chí, trí tuệ và nghệ thuật quân sự Việt Nam được kế thừa và phát triển trong thời đại Hồ Chí Minh.

Ngày nay trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Bộ đội Không quân Việt Nam, cùng với các lực lượng của Quân chủng PK-KQ vẫn thủy chung, son sắt trọn lời thề “…Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng…”. Không để Tổ quốc bất ngờ vì những tình huống trên không, tất cả “vì sự nghiệp bảo vệ bầu trời tổ quốc”. Trong giai đoạn hiện nay, nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, quản lý vùng trời, quản lý điều hành bay đặt ra yêu cầu ngày càng cao với tinh thần đa dạng, phức tạp, khẩn trương nhất là trên hướng biển, đảo. Bộ đội Không quân cùng cán bộ, chiến sĩ trong toàn Quân chủng PK-KQ sẽ tiếp tục quán triệt sâu sắc đường lối quan điểm chiến tranh nhân dân, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, nhất là Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; tổ chức triển khai, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm năm 2020 mà Thường vụ Quân ủy Trung ương đã đề ra; xây dựng Quân chủng PK-KQ “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, có chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng và sức mạnh chiến đấu ngày càng cao. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết TW4 (Khóa XII), gắn với thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87 của Thường vụ Quân ủy Trung ương. Đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng trong các cơ quan, đơn vị; thực hiện có hiệu quả các chương trình quốc gia, các cuộc vận động lớn trong Quân đội, luôn xứng đáng với lời chủ tịch Hồ Chí Minh tặng cho Bộ đội Không quân “Trung thành vô hạn, Tiến công kiên quyết, Đoàn kết hiệp đồng, Lập công tập thể”./.

B.X.M