Chiến thắng 30/4 và những bài ca không quên
Đại thắng Mùa xuân 30 tháng 4 năm 1975 giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất Tổ quốc, đưa đất nước ta bước sang trang mới, chúng ta đã trải qua hai trận quyết chiến chiến lược, giải phóng Tây Nguyên và giải phóng Huế - Đà Nẵng. Qua từng chiến dịch, từng trận đánh lại ra đời những bài ca hào hùng đi cùng năm tháng, làm nức lòng người, theo nhịp bước của những đoàn quân đầy khí thế chiến thắng, qua đó kịp thời cổ vũ, động viên mọi cán bộ, chiến sĩ không ngại hi sinh, gian khổ, quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.
Các nhạc sĩ trong và ngoài quân đội lúc bấy giờ đã dõi theo từng bước tiến quân, từng trận đánh để “kịp thời nhất, nhanh chóng nhất” có những bài hát hừng hực khí thế chuyển ra mặt trận, phát trên làn sóng Đài Tiếng nói Việt Nam, cổ vũ, động viên kịp thời quân và dân trên từng chặng đường chiến dịch. Cho đến nay, đó vẫn là những ký ức đẹp về một thời đã qua và còn sống mãi trong tâm hồn của nhiều thế hệ.
Với khí thế hừng hực ngày 19 tháng 3 giải phóng Quảng trị, quân và dân ta triển khai chiến dịch Huế - Đà Nẵng và đến ngày 26 tháng 3, Sư đoàn 1 lính ngụy bị ta tiêu diệt, thành phố Huế và toàn bộ tỉnh Thừa Thiên được giải phóng. Thời điểm này lại vang lên những bài hát mới sáng tác kịp thời: Gửi Huế giải phóng (Nguyễn Văn Thương), Huế của ta ơi (Thanh Phúc), Mùa xuân trên thành phố Huế (Nguyễn Viêm). Tiếp đó là: Các anh về giữa Huế thân yêu (Vũ Thanh), Gió sông Hồng gọi nắng sông Hương (Văn An)… Với những âm điệu mang đậm sắc dân ca - dân nhạc của Bình Trị Thiên, dịu ngọt, da diết, nhưng thúc giục lòng người lập chiến công, xây chiến thắng.
Tiếp đến ngày 28 tháng 3, quân ta chia làm 5 cánh, đồng loạt tiến công vào Đà Nẵng phối hợp với các lực lượng tiến công và nổi dậy từ trong lòng địch. Đến 15 giờ ngày 29 tháng 3 năm 1975, Đà Nẵng - một căn cứ quân sự liên hợp lớn nhất của Mỹ đã bị tiêu diệt, thành phố được hoàn toàn giải phóng. Cùng với chiến thắng vang dội ấy, hàng loạt ca khúc đã ra đời, giàu sức cổ vũ, động viên như: Chào Đà Nẵng giải phóng (Phạm Tuyên), Đà Nẵng ơi! Chúng con lại về (Phan Huỳnh Điểu), Hát về Đà Nẵng kiên cường (Cao Việt Bách), Đà Nẵng quê ta giải phóng rồi (Nguyễn Đức Toàn), Chào Đà Nẵng, dũng sĩ bên bờ biển Đông (Nguyễn An), Sông Hàn vang tiếng hát (Huy Du)… Các bài hát ra đời vào thời khắc quan trọng này đã có sức mạnh thông tấn lớn, là tiếng kèn xung trận với âm vang mạnh mẽ trong trái tim từng người dân, từng chiến sĩ.
Sau khi giải phóng các tỉnh Bình Định với thành phố Quy Nhơn, Phú Yên với thị xã Tuy Hòa, Khánh Hòa với thành phố Nha Trang và quân cảng Cam Ranh thì các địa danh này cũng đã kịp thời vang vọng trong các bài hát như: Bình Định quê ta (Trần Hữu Pháp), Mùa xuân Quy Nhơn, Mùa xuân Bình Định (Dân Huyền), Quảng Ngãi quê em sáng xuân nay (Ánh Dương), Chào Nha Trang giải phóng (Hoàng Hà), Nha Trang mùa xuân nay biển hát (Thịnh Trường), Những thành phố bên bờ biển cả (Phạm Đình Sáu)…
Từ đầu tháng 4, khắp mọi miền đất nước, tin chiến thắng dồn dập, nhân dân ta đã sống những ngày hào hùng, sôi động chưa từng có. Cả dân tộc ra quân trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử với tinh thần “thần tốc, bất ngờ, táo bạo, chắc thắng” vượt qua mọi gian khổ, hy sinh đi đến ngày toàn thắng 30 tháng 4. Khi lá cờ cách mạng tung bay trên nóc Phủ Tổng Thống chính quyền ngụy, buộc Tổng Thống ngụy quyền Dương Văn Minh phải tuyên bố đầu hàng không điều kiện thì cũng là lúc quân cách mạng đã làm chủ Sài Gòn. Cả dân tộc trong niềm vui chiến thắng mà trào nước mắt, nhớ lại những ngày máu lửa đã qua, nhớ những người thân, người đồng chí đã ngã xuống không được hưởng niềm vui trọn vẹn này.
Niềm vui lớn lao và vĩ đại ấy đã thành khúc nhạc lời ca vang khắp miền Tổ quốc như: Tiếng hát từ thành phố mang tên Người (Cao Việt Bách - Đăng Trung), Ta đã về Sài Gòn ơi (Văn Dung), Hát về Thành phố tên vàng (Cát Vận), Mùa xuân Việt Nam, Mùa xuân toàn thắng (Lưu Cầu), Việt Nam ngày đại thắng (Vũ Thanh), Giữa Sài Gòn giải phóng (Hồ Bắc), Đất nước trọn niềm vui (Hoàng Hà), Đêm Sài Gòn nghe vọng cổ (Dân Huyền), Mùa xuân trên thành phố Hồ Chí Minh (Xuân Hồng), Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng (Phạm Tuyên)… Và còn nhiều, rất nhiều những ca khúc khác đã đi vào lòng người của hàng lớp, lớp thế hệ dân tộc Việt Nam không thể nào quên. /.
T.H.P