Bộ đội Đặc công trong Chiến dịch Hồ Chí Minh

Là lực lượng chiến đấu đặc biệt tinh nhuệ của Quân đội nhân dân Việt Nam, với cách đánh độc đáo tiêu biểu cho Nghệ thuật Quân sự Việt Nam đó là “lấy ít đánh nhiều, lấy nhỏ đánh lớn, lấy chất lượng cao thắng số lượng đông”. Bộ đội đặc công đóng vai trò quan trọng trong Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, góp phần to lớn vào thắng lợi cuối cùng của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Những chiến công hiển hách của Bộ đội Đặc đã trở thành biểu tượng của lòng dũng cảm, trí tuệ và bản lĩnh của Quân đội Nhân dân Việt Nam, xứng đáng là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.

Trong chiến dịch này, đặc công được giao nhiệm vụ đánh chiếm và giữ 14 cây cầu, 6 căn cứ án ngữ cửa ngõ Sài Gòn, bắn phá sân bay Tân Sơn Nhất chiếm hai cửa mở ở phía Bắc sân bay, đánh chiếm cảng Nhà Bè, chia cắt sông Lòng Tàu, tạo thuận lợi và bảo đảm đường cơ động cho các cánh quân thần tốc tiến công, đánh chiếm một số mục tiêu quan trọng bên trong nội đô, hỗ trợ quần chúng nổi dậy.

Bộ đội đặc công với lời thề quyết tử trước khi vào trận chiến, trong kháng chiến giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Trên hướng Đông và Đông Nam, đặc công đánh căn cứ thiết giáp Hốc Bà Thức, làm chủ đoạn đường từ ngã ba Bửu Hòa đến cầu Hóa An, đánh chiếm và bảo vệ cầu Ghềnh cho chủ lực tiến vào Sài Gòn; đánh cảng Nhà Bè, đồn bảo an Phước Khánh, khống chế sông Lòng Tàu; đánh chiếm cầu Đồng Nai, chi khu quân sự Bến Gỗ, phà Cát Lái, cùng lực lượng thọc sâu của Quân đoàn 2 tiến vào nội đô, chiếm Dinh Độc lập, Đài phát thanh, Ngân hàng, Bộ Tư lệnh Hải quân...; đánh chiếm cầu Rạch Bà, ấp Long Xuyên, cảng Rạch Dừa, phối hợp Sư đoàn 3 tiến công thị xã Vũng Tàu; đánh chiếm cầu Rạch Chiếc, cầu Tân Cảng, cùng chủ lực tiến vào nội đô.

Trên hướng Tây và Tây Nam, đặc công đánh sân bay Tân Sơn Nhất, phối hợp với Trung đoàn 3 đánh chiếm, làm chủ toàn bộ khu vực Tân Tạo, sau đó phát triển đánh chiếm Trường đua Phú Thọ; tiến công Chiến đoàn 7 ngụy, khu rađa Phú Lâm... cùng với Trung đoàn 24 đánh chiếm căn cứ Ký Thúc Ôn, cầu Nhị Thiên Đường... sau đó phát triển vào quận 8; đánh chiếm trại biệt kích Diên Hồng và chi khu Phú Thọ; đánh chiếm Trụ sở Quốc hội ngụy và một số mục tiêu khác; dẫn đường và cùng chủ lực đánh chiếm các mục tiêu quan trọng, làm nòng cốt phát động quần chúng nổi dậy giành quyền làm chủ ở một số khu vực.

Trên hướng Bắc và Tây Bắc, đặc công đánh chiếm các cầu Chợ Mới, Rạch Cát, bắn pháo vào sân bay Tân Sơn Nhất...; tiến hành mở và bảo vệ cửa mở ở Bắc sân bay Tân Sơn Nhất, sẵn sàng đón chủ lực vào đánh chiếm sân bay; đánh chiếm cầu Bông, cầu Sáng và Thành Quan Năm...; cơ động về hướng Bình Dương tiến công các vị trí địch co cụm trên đường số 8, đánh chiếm căn cứ Hải Thuyền, đồng thời truy quét tàn quân địch; đánh chiếm cầu Bình Phước, phối hợp với chủ lực tiến công Lữ đoàn kỵ binh 3 án ngữ từ cầu Bình Phước đến cầu Vĩnh Bình; đánh chiếm trung tâm điện toán, cùng chủ lực đánh chiếm khu Bộ Tổng Tham mưu...

Tiểu đoàn 1 Trung đoàn đặc công 198  tham gia đánh chiếm và chốt giữ Cầu Bông trong Chiến dịch Hồ Chí Minh ngày 29/4/1975

Về chiến lược, trong chiến dịch Hồ Chí Minh Đặc công đã sử dụng 1 lữ đoàn, 7 trung đoàn, 6 tiểu đoàn và nhiều tổ đội biệt động khác. Việc sử dụng lực lượng lớn đặc công đã khẳng định vai trò hết sức quan trọng của đặc công trong việc tiến đánh và giải phóng Sài Gòn. Bên cạnh đó, đặc công còn tham gia trực tiếp vào việc chiếm, đánh và giữ, đảm bảo thông suốt cho 14 đầu cầu trên các cửa ngõ trực tiếp vào Thành phố. Đây là những địa bàn chiến lược trọng điểm, tập trung nhiều căn cứ án ngữ lợi hại. Địch tập trung lực lượng lớn, bố phòng vững chắc, ngoan cố để giữ sào huyệt cuối cùng. Bộ đội đặc công đã thể hiện tinh thần quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh, bám trụ kiên cường để phối kết hợp với các binh chủng chủ lực và lực lượng quần chúng nhân dân nổi dậy, đảm bảo cho thắng lợi cuối cùng.

Về mặt chiến dịch, lực lượng đặc công đã tham gia vào tất cả các cánh quân, thực hiện đúng chỉ đạo được Bộ Chỉ huy chiến dịch giao, đảm bảo đúng tiến độ cho cả chiến dịch. Tính từ ngày 27/4 đến sáng 30/4, các lữ đoàn, trung đoàn đặc công đã chiếm và giữ được tất cả các đầu cầu cửa ngõ, bắn 400 quả đạn pháo vào sân bay Tân Sơn Nhất, chiếm giữ phía Bắc sân bay; đồng thời tấn công vào Bộ Tổng tham mưu Ngụy, đảm bảo đúng thời cơ, thời gian hiệp đồng đã được đề ra từ trước đó.

Chiến dịch Hồ Chí Minh là đỉnh cao của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975. Chưa bao giờ cách đánh đặc công được thể hiện sinh động, phong phú như trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975. Đây là mốc son đánh dấu bước phát triển đỉnh cao của Bộ đội Đặc công về lực lượng tham gia, vũ khí trang bị, công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, nghệ thuật sử dụng lực lượng đặc công, khả năng, hiệu quả tác chiến chiến dịch, đặc biệt là tác chiến hiệp đồng trong chiến dịch quy mô lớn.

Phát huy truyền thống binh chủng đặc công “Đặc biệt tinh nhuệ, anh dũng tuyệt vời, mưu trí táo bạo, đánh hiểm thắng lớn”, trong không khí của thi đua cao điểm "Thần tốc - Quyết thắng" chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 / 30-4-2025) và 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 / 19-5-2025). Cán bộ, giảng viên Khoa Đặc công, Học viện Lục quân tự hào với truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các anh hùng liệt sĩ, các thương binh, bệnh binh, các Mẹ Việt Nam anh hùng, các cựu chiến binh, những người đã cống hiến và hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc, nguyện tiếp tục ra sức học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ về mọi mặt, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao./.