Cách mạng Tháng Mười Nga và bài học về xây dựng quân đội kiểu mới - vận dụng trong công tác giáo dục, đào tạo ở Học viện Lục quân hiện nay

Thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Mười Nga đã thắp sáng niềm tin và khát vọng giải phóng cho các dân tộc bị áp bức, đưa giai cấp vô sản và nhân dân lao động thoát khỏi ách áp bức, bóc lột, đứng lên làm chủ đất nước và tự quyết định vận mệnh của mình; đồng thời trở thành nguồn động lực mạnh mẽ cổ vũ phong trào cách mạng vô sản và phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên phạm vi toàn thế giới trong thế kỷ XX.

Đối với cách mạng Việt Nam, ánh sáng của cách mạng Tháng Mười Nga đã soi đường cho Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy con đường cứu nước đúng đắn: con đường cách mạng vô sản. Từ đây, dân tộc Việt Nam bước sang thời kỳ mới, được dẫn dắt bởi lý luận khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, kết hợp với thực tiễn phong phú của dân tộc, làm nên những thắng lợi vĩ đại trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Từ thực tiễn thắng lợi của cuộc cách mạng vĩ đại đó đã để lại nhiều bài học sâu sắc, đặc biệt là về xây dựng chính quyền nhân dân, vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản và việc tổ chức quân đội kiểu mới của giai cấp công nhân. Lênin nhấn mạnh rằng giai cấp vô sản không thể sử dụng lại bộ máy quân sự của giai cấp tư sản, bởi “giai cấp vô sản không thể chỉ đơn giản chiếm lấy bộ máy nhà nước cũ… mà phải đập tan bộ máy ấy, phải phá huỷ hoàn toàn quân đội thường trực và thay thế bằng lực lượng vũ trang của nhân dân”. Trên cơ sở đó, Người khẳng định: “Chúng ta không tán thành dân quân kiểu tư sản; chúng ta chỉ tán thành dân quân vô sản, tức là lực lượng vũ trang đặt dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân để bảo vệ và củng cố chính quyền vô sản”. Đồng thời, chỉ rõ lực lượng vũ trang kiểu mới phải là “tổ chức vũ trang của toàn thể nhân dân lao động, trước hết là công nhân và nông dân nghèo, phản ánh ý chí và sức mạnh của đại đa số nhân dân”. Chính vì vậy, quân đội kiểu mới của giai cấp vô sản không chỉ là lực lượng chiến đấu bảo vệ chính quyền công - nông, mà còn là môi trường giáo dục chính trị, rèn luyện kỷ luật, ý thức xã hội chủ nghĩa và tinh thần quốc tế vô sản, thực sự trở thành “trường học” đào tạo con người mới xã hội chủ nghĩa.

Kế thừa và phát triển tư tưởng của Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã vận dụng sáng tạo vào thực tiễn cách mạng Việt Nam. Tư tưởng “quân đội kiểu mới của giai cấp công nhân” được thể hiện rõ nét trong quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam - một quân đội “từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu”, luôn đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam. Quân đội ta mang bản chất cách mạng, có sức mạnh chính trị - tinh thần to lớn, được hun đúc từ lòng trung thành vô hạn với Tổ quốc, với nhân dân, từ tinh thần quốc tế vô sản và ý chí chiến đấu vì độc lập, tự do, vì chủ nghĩa xã hội.

Trong sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay, đặc biệt trong công tác giáo dục và đào tạo, bài học về xây dựng quân đội kiểu mới từ Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn giữ nguyên giá trị thời đại sâu sắc. Học viện Lục quân - trung tâm giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học quân sự hàng đầu của Quân đội nhân dân Việt Nam - đã và đang vận dụng sáng tạo những bài học đó vào toàn bộ quá trình giáo dục, đào tạo của mình.

Vận dụng tinh thần và giá trị của Cách mạng Tháng Mười Nga, Học viện luôn đặt nhiệm vụ giáo dục, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị cho học viên lên hàng đầu. Trong mọi nội dung, chương trình đào tạo, yếu tố xây dựng người cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân luôn được coi là mục tiêu cốt lõi. Các chương trình đào tạo được tổ chức chặt chẽ, giúp học viên nhận thức sâu sắc rằng sức mạnh của quân đội kiểu mới không chỉ bắt nguồn từ vũ khí, trang bị mà trước hết từ nền tảng chính trị vững chắc, từ lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân. Đó là sức mạnh được hun đúc từ bản chất giai cấp công nhân, gắn bó máu thịt với nhân dân, thấm đượm tính dân tộc sâu sắc - những yếu tố làm nên phẩm chất, cốt cách của Quân đội nhân dân Việt Nam trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành.

Từ nhận thức đến hành động, Học viện Lục quân luôn coi trọng xây dựng môi trường giáo dục toàn diện, kết hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn. Quá trình học tập, rèn luyện của học viên được tổ chức khoa học, gắn huấn luyện quân sự với giáo dục lý luận chính trị, gắn bồi dưỡng phẩm chất, đạo đức, tác phong với rèn luyện năng lực tư duy và hành động thực tiễn. Qua từng bài giảng, giờ học và hoạt động, học viên được rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, ý thức kỷ luật, tinh thần tập thể, tư duy khoa học và phong cách làm việc dân chủ, kỷ cương. Đây là sự cụ thể hóa sinh động tư tưởng “xây dựng quân đội kiểu mới” mà Cách mạng Tháng Mười Nga để lại - một quân đội có nền tảng chính trị vững chắc, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân; có kỷ luật nghiêm minh, tinh thần quốc tế trong sáng và khả năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong mọi điều kiện, hoàn cảnh của thời kỳ mới.

Trong giảng dạy, đội ngũ giảng viên của Học viện luôn coi trọng việc đổi mới phương pháp, phát huy tính chủ động, tư duy phản biện của người học. Các bài giảng về khoa học xã hội nhân văn quân sự không chỉ dừng ở việc truyền đạt kiến thức, mà còn hướng học viên đến năng lực vận dụng vào công tác lãnh đạo, chỉ huy, quản lý đơn vị sau này. Học viên được khuyến khích liên hệ các vấn đề lý luận với thực tiễn xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay: từ yêu cầu nâng cao sức mạnh chính trị - tinh thần của bộ đội, đến nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống “phi chính trị hóa” quân đội, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội.

Trong bối cảnh đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chuyển đổi số, việc vận dụng bài học của Cách mạng Tháng Mười Nga vào công tác giáo dục – đào tạo ở Học viện Lục quân càng trở nên thiết thực. Học viện tập trung hiện đại hóa hoạt động dạy - học thông qua ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, bài giảng điện tử, qua đó phát triển tư duy khoa học, năng lực chỉ huy và quản lý theo hướng hiện đại. Đồng thời, Học viện đặc biệt coi trọng vai trò của đội ngũ cán bộ, giảng viên và học viên trong việc nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng, trình độ tri thức và khả năng làm chủ công nghệ. Chính sự kết hợp giữa nhân tố con người và thành tựu khoa học - công nghệ đã tạo nên bước phát triển mới, phản ánh sinh động tinh thần của Cách mạng Tháng Mười Nga trong công tác giáo dục, đào tạo tại Học viện hiện nay.

Kỷ niệm 108 năm Cách mạng Tháng Mười Nga (07/11/1917 – 07/11/2025) là dịp để mỗi cán bộ, giảng viên và học viên Học viện Lục quân khẳng định và tôn vinh những giá trị to lớn cùng bài học lịch sử sâu sắc mà cuộc cách mạng vĩ đại này để lại. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để toàn Học viện thể hiện quyết tâm tiếp tục phát huy truyền thống, đổi mới phương pháp giáo dục, nâng cao chất lượng đào tạo, góp phần bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực tư duy lý luận và khả năng thực hành, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.

Hơn một thế kỷ đã trôi qua kể từ Cách mạng Tháng Mười Nga, nhưng ánh sáng và tinh thần cách mạng của nó vẫn soi đường, dẫn lối cho cách mạng Việt Nam hôm nay. Tinh thần ấy được Học viện Lục quân gìn giữ và lan tỏa qua từng bài giảng, từng giờ huấn luyện, từng hoạt động thực tiễn như một sợi chỉ đỏ dẫn dắt toàn bộ quá trình giáo dục, đào tạo, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, xứng đáng với truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, đồng thời giữ trọn niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân./.

N.H.L