75 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành của pháo binh Quân đội nhân dân Việt Nam

Ngay từ ngày đầu mới thành lập, bằng trí tuệ, nghị lực và bản lĩnh của mình, bộ đội pháo binh đã tích cực, chủ động khắc phục mọi khó khăn gian khổ, thiếu thốn để huấn luyện làm chủ vũ khí trang bị, khí tài, sẵn sàng bước vào cuộc kháng chiến thần thánh của cả dân tộc.

Pháo binh việt nam

Với phát đạn đầu tiên của Pháo đài Láng vào thành Hà Nội lúc 20 giờ 03 phút ngày 19.12 1946 mở đầu cho toàn quốc kháng chiến; cho đến Chiến dịch Việt Bắc Thu Đông 1947, tuy chưa đầy 1 năm sau ngày thành lập, bộ đội Pháo binh đã lập công xuất sắc ở Sông Lô, bắn cháy, bắn chìm nhiều tàu chiến địch tại Khoan Bộ, Đoan Hùng và Khe Lau góp phần bẻ gãy một gọng kìm quan trọng của giặc Pháp tiến công lên chiến khu Việt Bắc. Chiến thắng Sông Lô đã đánh dấu bước trưởng thành của Pháo binh, sáng tạo ra cách đánh độc lập, với lối đánh “Đặt gần, bắn thẳng” tạo ra yếu tố bí mật, bất ngờ để diệt địch.  

Từ sau năm 1949 trở đi, lực lượng Pháo binh tiếp tục phát triển. Năm 1950, thành lập Tiểu đoàn Pháo binh 410, đây là tiểu đoàn đầu tiên của bộ đội Pháo binh; ngày 20 tháng 11 năm 1950, trung đoàn Pháo binh đầu tiên,Trung đoàn 675 được thành lập gồm 6 liên đội sơn pháo 75mm. Cuối tháng 11 năm 1950, được sự giúp đỡ của nước bạn Trung Quốc, Trung ương Đảng và Tổng quân uỷ chủ trương lựa chọn Trung đoàn 34, bộ đội chủ lực của Hà Nam Ninh, xây dựng thành Trung đoàn Pháo binh cơ giới đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam, Trung đoàn 45.

Với các tiểu đoàn Pháo binh mới thành lập, trong Chiến dịch Biên Giới 1950, lần đầu tiên ta đã sử dụng lực lượng pháo binh quy mô lớn với 3 tiểu đoàn sơn pháo 75mm đánh hiệp đồng chi viện cho bộ binh tiêu diệt 2 Binh đoàn Lơ Pa Giơ và Sác Tông của Pháp, góp phần giải phóng tuyến biên giới dài khoảng 200 km gồm 2 tỉnh Cao Bằng - Lạng Sơn.

Sau Chiến dịch Biên Giới, trước yêu cầu phát triển hỏa lực phục vụ cho các chiến dịch lớn, tháng 3 năm 1951 ta đã thành lập Đại đoàn Công pháo 351 gồm: Trung đoàn sơn pháo 675, Trung đoàn pháo lựu 45, Trung đoàn công binh 151. Đồng thời, trong giai đoạn này các đại đoàn chủ lực đã có biên chế tiểu đoàn Pháo binh.

Đến Chiến dịch Điện Biên Phủ, ta đã có 2 trung đoàn pháo xe kéo và pháo mang vác, 4 tiểu đoàn Pháo binh phản lực và súng cối thuộc Pháo binh của Bộ Quốc phòng, 6 tiểu đoàn Pháo binh biên chế của các đại đoàn chủ lực. Đó là sự kiện đánh dấu bước trưởng thành cả về số lượng và chất lượng của Pháo binh Việt Nam.

Tổng kết chiến tranh trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, bộ đội Pháo binh đã cùng với toàn quân và toàn dân tiêu diệt, làm bị thương và bắt sống 561.900 tên địch, thu 255 khẩu pháo, 134.415 khẩu súng các loại, thu và phá huỷ 504 xe quân sự, bắn hỏng 344 khẩu pháo, 603 tàu chiến, bắn rơi và phá huỷ 435 máy bay và hàng vạn tấn bom, đạn của địch.

Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lượng Pháo binh có 3 đại đoàn pháo mặt đất (Đại đoàn 45, Đại đoàn 349, Đại đoàn 675) và một Đại đoàn pháo cao xạ 367. Ngày 7 tháng 9 năm 1954, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Bộ Chỉ huy Pháo binh đến ngày 28 tháng 5 năm 1956 được đổi thành Bộ Tư lệnh Pháo binh. Đây là giai đoạn pháo binh được biên chế thống nhất, trang bị tương đối hiện đại. Về tổ chức đã có các cơ quan trực thuộc bộ tư lệnh, nhà trường, các đơn vị  pháo dự bị và pháo biên chế trong các đơn vị binh chủng hợp thành.

Tại chiến trường miền Nam, với súng ngựa trời trong phong trào đồng khởi Bến Tre, súng cối lửa ở Mỹ Tho…. Năm 1961, với những khẩu pháo thu được của địch ta đã thành lập những đội pháo binh đầu tiên của miền Đông. Đồng thời, với sự chi viện từ miền Bắc, Pháo binh Quân giải phóng phát triển không ngừng cả về số lượng và chất lượng, kết hợp hình thức đánh độc lập với hình thức đánh hiệp đồng chi viện cho bộ binh đánh nhỏ, đánh vừa, đánh lớn góp phần cùng lực lượng vũ trang và nhân dân miền Nam đánh bại Chiến tranh cục bộ, Chiến tranh đặc biệt và Việt Nam hóa chiến tranh của Đế quốc Mỹ.

Phó thủ tướng Trương Hoà Bình dự lễ kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống Binh chủng Pháo binh

Trong cuộc tổng tiến công Tết Mậu Thân 1968, pháo binh các lực lượng đã tham gia pháo kích đồng loạt dài ngày với quy mô rộng lớn vào hầu hết các cơ quan đầu não của Mỹ - Ngụy trên toàn chiến trường miền Nam. Đến Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào 1971 và cuộc Tổng tiến công chiến lược năm 1972, Pháo binh ta đã có những đổi mới và phát triển về trang bị.

           Mùa xuân năm 1975, trong cuộc Tổng tiến công chiến lược, Pháo binh ra quân với sức mạnh chưa từng có, tập trung hơn 90% lực lượng có mặt trên khắp các chiến trường, nhiều đơn vị đã hành quân thần tốc từ Bắc vào Nam trên chặng đường dài 1700 km để có mặt trên các Mặt trận Tây Nguyên, Trị - Thiên - Huế, Đà Nẵng, Đông Nam Bộ, góp phần tạo nên bước ngoặt chiến tranh có lợi cho ta.

           Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử Pháo binh đã huy động 22 trung, lữ đoàn pháo xe kéo với hơn 700 khẩu các loại tạo ra hệ thống hỏa lực mạnh áp đảo quân địch ngay từ đầu để cùng toàn quân, toàn dân ta làm nên chiến thắng lịch sử giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước.

Tổng kết trong chiến tranh chống Mỹ, Bộ đội Pháo binh đã tham gia 11.600 trận chiến đấu hiệp đồng binh chủng, 12.000 trận chiến đấu độc lập đánh vào sân bay, bến cảng, kho tàng và nơi tập kết trú quân của địch, phá huỷ 630 máy bay, 5.400 xe các loại, hơn 500 tàu xuồng, 1.100 kho tàng, tiêu diệt hơn 14 vạn tên địch…

Ngoài ra, Pháo binh đã tham gia các chiến dịch, làm nghĩa vụ Quốc tế trên đất bạn Lào và Cămpuchia

Trải qua 69 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành. Bộ đội Pháo binh luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sắc của Đảng, Nhà nước mà thường xuyên trực tiếp là Đảng uỷ Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) - Bộ Quốc phòng; sự quan tâm giúp đỡ của các đơn vị bạn và sự yêu thương đùm bọc của nhân dân cả nước. Cán bộ, chiến sĩ Pháo binh luôn trung thành tuyệt đối với Đảng với nhân dân và Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, luôn tích cực, chủ động, sáng tạo, vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ và hy sinh hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thăm và làm việc với Binh chủng Pháo binh năm 2009

Với những thành tích đã đạt được trong xây dựng và chiến đấu, Bộ đội Pháo binh đã được Bác Hồ tặng 8 chữ vàng “Chân đồng - Vai sắt - Đánh giỏi - Bắn trúng”; được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao và tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý. Toàn Binh chủng có 65 đơn vị và 13 cán bộ, chiến sĩ được Nhà nước tuyên dương danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” trong đó có 7 đơn vị được tuyên dương 2 lần; cùng hàng ngàn huân chương, huy chương, cờ thưởng luân lưu các loại.

Ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cùng với toàn dân,

toàn quân, bộ đội pháo binh thường xuyên củng cố xây dựng lực lượng vững mạnh, nâng cao chất lượng huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu. Phấn đấu làm chủ khoa học kỹ thuật quân sự xây dựng Binh chủng Pháo binh vững mạnh toàn diện, góp phần đánh bại chiến lược diễn biễn hòa bình và âm mưu gây chiến tranh xâm lược của các thế lực thù địch. Đồng thời, sẵn sàng tham gia thực hiện các nhiệm vụ khác được giao như giúp dân phòng chống thiên tai, xóa đói giảm nghèo...

Đại hội Chi bộ Khoa Pháo binh nhiệm kỳ 2020-2025

Phát huy ngày truyền thống Binh chủng Pháo binh anh hùng, cán bộ, giảng viên Khoa Pháo binh đã và đang cùng nhau đoàn kết thi đua dạy tốt, học tốt, công tác tốt, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học mà Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện giao. Với những thành tích đã đạt được, Khoa Pháo binh đã được Học viện tặng nhiều Giấy khen, Bằng khen; danh hiệu “Đơn vị Quyết thắng”; cờ thưởng luân lưu “Đơn vị dẫn đầu phong trào Thi đua Quyết thắng”; Bộ quốc phòng tặng “Cờ thưởng luân lưu”; Hội đồng Nhà nước tặng thưởng“Huân chương chiến công hạng nhất”. Nhiều đồng chí được Học viện tặng danh hiệu “Chiến sỹ thi đua” cấp cơ sở và bằng khen của Bộ Trưởng Bộ Quốc phòng như đồng chí Đại tá Nguyễn Xuân Huy; Đại tá Phạm Thanh Hà; Thượng tá Lê Thanh Sơn. Đặc biệt, với những thành tích đã đạt được, năm 2017, năm 2021 đồng chí Đại tá Nguyễn Xuân Huy và đồng chí Thượng tá Nguyễn Văn Hùng đã được Bộ Quốc phòng tặng danh hiệu “Chiến sỹ thi đua toàn quân”; đến năm 2018 đồng chí Đại tá Nguyễn xuân Huy tiếp tục được Thủ tướng chính phủ tặng danh hiệu “Chiến sỹ thi đua toàn quốc”. Những thành tích trên là kết quả lãnh đạo trực tiếp của Cấp ủy, chỉ huy Khoa và sự phấn đấu không ngừng của đội ngũ cán bộ, giảng viên Khoa Pháo binh dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Học viện và sự giúp đỡ của đơn vị bạn bạn, nhằm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Học viện nói chung và của Khoa Pháo binh nói riêng. Kỷ niệm 75 năm ngày truyền thống binh chủng Pháo binh, cán bộ, giảng viên, học viên và chiến sĩ pháo binh đang công tác, học tập tại Học viện Lục quân cùng nhau ôn lại truyền thống vẻ vang của binh chủng trong niềm phấn khởi, tự hào và trách nhiệm lớn trưóc sự nghiệp xây dựng và phát triển lực lượng pháo binh nói riêng, Quân đội ta nói chung  ngày càng lớn mạnh và hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Mỗi chúng ta hãy cùng nhau thi đua dạy tốt, học tốt, công tác tốt, quyết đem hết sức mình phấn đấu vươn lên lập thành tích cao nhất trong học tập, rèn luyện và công tác để chào mừng kỷ niệm 75 năm ngày truyền thống của Bộ đội Pháo binh Việt Nam Anh hùng./.