Vận dụng giá trị lịch sử ngày Nam Bộ kháng chiến vào giảng dạy các môn khoa học xã hội và nhân văn ở Học viện Lục quân hiện nay

Cuộc chiến đấu “cảm tử để Tổ quốc quyết sinh” của quân và dân Nam Bộ đã làm nên một kỳ tích. Các chiến sĩ và nhân dân Nam Bộ đã kiên cường cầm cự, giam chân địch ở đô thị suốt 30 ngày đêm, tạo điều kiện quý báu để Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh chuẩn bị lực lượng, chi viện cho chiến trường miền Nam. Đây là một quyết định chiến lược vĩ đại, thể hiện tầm nhìn sáng suốt của Đảng, biến một cuộc chiến tự vệ cục bộ thành cuộc kháng chiến toàn diện của cả dân tộc. Tinh thần “đất thép thành đồng” của Nam Bộ đã trở thành biểu tượng, là niềm cảm hứng bất tận, là ngọn lửa thắp sáng cho cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc. Giá trị lịch sử đó không chỉ nằm ở thắng lợi về quân sự mà còn ở sự quyết tâm, sự đồng lòng, và lòng yêu nước nồng nàn của nhân dân.

Ngày 23-9-1945, thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta một lần nữa, nhân dân Nam Bộ đã nhất tề nổi dậy kháng chiến chống Pháp. Ảnh tư liệu

Học viện Lục quân là trung tâm đào tạo đội ngũ sĩ quan chỉ huy - tham mưu cấp chiến thuật, chiến dịch, là một trong những cái nôi hàng đầu trong việc giáo dục và rèn luyện bản lĩnh chính trị cho cán bộ, sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam. Do vậy, trong công tác giáo dục, đào tạo ở Học viện việc truyền thụ những bài học, kinh nghiệm từ Ngày Nam Bộ kháng chiến có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

Nhất là, các môn học thuộc khối Khoa học xã hội và nhân văn quân sự tại Học viện không chỉ đơn thuần là truyền thụ kiến thức mà còn để học viên cảm nhận sâu sắc tinh thần “quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”. Do vậy, khi giảng bài giảng viên cần phân tích, luận giải bối cảnh lịch sử, làm rõ tinh thần quả cảm, kiên cường của những người con Nam Bộ, giúp học viên hiểu rằng mỗi thắng lợi đều phải đánh đổi bằng xương máu và sự hy sinh. Những câu chuyện về “người chiến sĩ Nam Bộ đầu trần, chân đất” chiến đấu chống lại đội quân Pháp tinh nhuệ đã hun đúc trong mỗi học viên lòng tự hào dân tộc và tinh thần sẵn sàng dấn thân vì Tổ quốc. Hơn thế, Ngày Nam Bộ kháng chiến là minh chứng sống động cho sức mạnh của quần chúng nhân dân. Cuộc chiến đã thành công một phần nhờ sự đồng lòng, ủng hộ của người dân, từ việc tham gia chiến đấu, phá hoại giao thông, đến việc che chở, nuôi giấu cán bộ. Các bài giảng tại Học viện đã phân tích sâu sắc bài học này, nhấn mạnh vai trò của người sĩ quan trong việc xây dựng “thế trận lòng dân”. Mỗi học viên được giáo dục, chỉ khi làm tốt công tác dân vận, gắn bó máu thịt với nhân dân, thì mới có thể xây dựng được một đơn vị vững mạnh, một thế trận phòng thủ vững chắc. Điều này càng được củng cố bởi bài học về tư duy độc lập, sáng tạo, dám nghĩ dám làm. Cuộc kháng chiến ban đầu ở Nam Bộ đã diễn ra trong bối cảnh cực kỳ khó khăn, không có sự chỉ đạo trực tiếp, kịp thời từ Trung ương. Xứ ủy Nam Bộ và quân dân miền Nam đã phải chủ động, sáng tạo, dựa vào thực tiễn để đưa ra các quyết sách chiến lược. Đây là một bài học quý giá về tinh thần tự chủ, linh hoạt trong chỉ huy, điều hành.

Trong bối cảnh hiện nay, khi nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc có những diễn biến phức tạp, công tác giáo dục, đào tạo ở Học viện càng trở nên quan trọng. Các cơ quan, đơn vị tại Học viện đã và đang khai thác tối đa giá trị, kinh nghiệm của Ngày Nam Bộ kháng chiến để đáp ứng yêu cầu đó. Các giảng viên Khoa học xã hội và nhân văn quân sự đã sử dụng các tư liệu lịch sử, phim tài liệu, và các câu chuyện kể từ các nhân chứng lịch sử để làm sinh động các bài giảng. Việc tổ chức các buổi tọa đàm, giao lưu với các cựu chiến binh, hay các hoạt động tham quan bảo tàng, nhà truyền thống, giúp học viên có cái nhìn trực quan, từ đó tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên và sâu sắc hơn. Đồng thời, góp phần xây dựng đội ngũ sĩ quan “vừa hồng, vừa chuyên”, bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí quyết chiến quyết thắng, tinh thần đoàn kết, gắn bó với nhân dân là những phẩm chất cơ bản của người cán bộ chỉ huy - tham mưu. Những bài học từ Ngày Nam Bộ kháng chiến đã được lồng ghép vào trong giáo dục, đào tạo, giúp học viên nhận thức được trách nhiệm của mình, không ngừng học tập, rèn luyện để trở thành những sĩ quan chỉ huy - tham mưu cấp chiến thuật, chiến dịch ưu tú, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, hiện đại.

Ngày Nam Bộ kháng chiến không chỉ là một mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc mà còn là một kho tàng bài học quý giá, đặc biệt là trong công tác giáo dục, đào tạo tại Học viện Lục quân. Bằng việc bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần dấn thân, rèn luyện tư duy sáng tạo và ý thức về sức mạnh của nhân dân, Học viện đã và đang góp phần đào tạo nên một thế hệ sĩ quan “vừa hồng, vừa chuyên”, kế thừa và phát huy xứng đáng hào khí của cha ông, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Tổ quốc và nhân dân giao phó, bảo vệ vững chắc non sông, đất nước trong mọi tình huống./.