Nâng cao tinh thần tự học, tự nghiên cứu cho học viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh ở Học viện Lục quân hiện nay

Tự học là một trong những yếu tố quyết định tạo nên trí tuệ, kiến thức uyên bác của Người. Do đó, việc tìm hiểu, nghiên cứu và học tập theo tư tưởng Hồ Chí Minh về tự học và vận dụng vào việc nâng cao tinh thần tự học, tự nghiên cứu của học viên ở Học viện Lục quân hiện nay là một giải pháp rất quan trọng.

Thứ nhất, tinh thần tự học của Hồ Chí Minh xuất phát trước hết từ mục đích của việc tự học là để làm gì? Mục đích tự học của Người chính là làm cách mạng, giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước. Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Học để làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại” (1). Vì vậy: “Học để sửa chữa tư tưởng... Học để tu dưỡng đạo đức cách mạng... Học để tin tưởng... Học để hành” (2). Chỉ khi nào người học xác định được động cơ và mục tiêu đúng đắn thì việc học tập mới đạt kết quả tốt.

Thứ hai, phải xây dựng niềm đam mê với tinh thần học tập. Nếu như không có sự đam mê trong học tập thì người học sẽ không có động lực để tự học và như vậy sẽ không thể vượt qua những khó khăn, gian khổ trong học tập để vươn lên chiếm lĩnh tri thức. Do đó, phải xây dựng niềm ham học, có khát vọng hiểu biết, học suốt đời, học mọi nơi, lấy tự học làm cốt. Người nói: “Tôi năm nay 71 tuổi, ngày nào cũng phải học. Không học thì không theo kịp, công việc nó sẽ gạt mình lại phía sau…” (3). Người cũng chỉ dẫn cách học là “lấy tự học làm cốt” (4).

Thứ ba, xây dựng phương pháp tự học Theo Người, để tự học có hiệu quả thì phương pháp học tập đúng đắn, phù hợp là một yếu tố rất quan trọng quyết định đến thành công của việc tự học. Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Người đã để lại cho chúng ta rất nhiều bài học về phương pháp tự học. Như đối với việc học ngoại ngữ, để học được nhiều từ mới trong khi phải phụ bếp trên tàu, Người nghĩ ra phương pháp viết lên tay để có thể học được, đến cuối ngày chữ mờ đi thì Người cũng nhớ được chữ đó. Hay khi học viết báo trong khi chưa rành tiếng Pháp, ban đầu, Người ghép vài từ thành câu, sau đó thành đoạn, rồi tập viết cả bài dài. Sau mỗi bài viết Người đều chép thành hai bản để lưu lại và gửi Tòa soạn để xem tòa soạn sửa lỗi gì để từ đó rút kinh nghiệm cho những bài viết sau… (5).

Từ nghiên cứu tinh thần tự học của Hồ Chí Minh, vận dụng trong nâng cao tinh thần tự học, tự nghiên cứu cho học viên ở Học viện Lục quân hiện nay cần thực hiện tốt một số giải pháp như sau:

Một là, cấp ủy, chỉ huy các hệ quản lý học viên cần tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc tự học của học viên. Căn cứ vào tình hình thực hiện nhiệm vụ của đơn vị, thời gian học tập của học viên để triển khai xây dựng kế hoạch tự học của học viên, ngoài giờ học chính khóa và các buổi tối theo quy định. Căn cứ vào ý thức, trách nhiệm và kết quả học tập để đánh giá, xếp loại, phân loại cán bộ, đảng viên và bình xét thi đua khen thưởng trong năm học, khóa học.

Hai là, mỗi học viên phải xây dựng cho mình mục đích học tập đúng đắn, niềm say mê nghiên cứu học tập và phương pháp học tập phù hợp. Học viên cần xác định rõ tư tưởng học để nâng cao trình độ, kiến thức năng lực của bản thân để phục vụ cho đơn vị, quân đội và đất nước. Có như vậy mới xây dựng cho mình niềm say mê học tập, nghiên cứu để chiếm lĩnh tri thức. Đồng thời, cần căn cứ vào kế hoạch tự học của bản thân đã xác định, để tiến hành tự học, tự nghiên cứu bằng nhiều cách thức, biện pháp khác nhau, như: nghiên cứu qua các phương tiện thông tin đại chúng; nghiên cứu qua đọc tài liệu, sách, báo; qua trao đổi, học tập kinh nghiệm với giảng viên, cấp trên và đồng đội… Để từ đó nâng cao trình độ, năng lực, phương pháp, tác phong của bản thân.

Ba là, giảng viên cần định hướng cho học viên về nội dung, tài liệu nghiên cứu. Sau khi kết thúc bài giảng, giảng viên cần phải định hướng cho học viên tài liệu nghiên cứu, nguồn tài liệu đó ở đâu, cách thức nghiên cứu như thế nào… để từ đó học viên có thể tiết kiệm thời gian tìm tài liệu, đồng thời xây dựng cách thức nghiên cứu cho phù hợp với bản thân mình. Có như vậy, mới nâng cao được chất lượng tự học, tự nghiên cứu của học viên.

Đây là những giải pháp cơ bản nhất để nâng cao chất lượng, hiệu quả tự học, tự nghiên cứu cho học viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh ở Học viện Lục quân hiện nay. Vì, tấm gương về tự học của Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ để lại bài học lịch sử mà còn là niềm cảm hứng cho bao thế hệ chúng ta. Việc nghiên cứu và học tập theo tư tưởng của Người về tự học sẽ giúp cho học viên nâng cao tinh thần tự học, tự nghiên cứu để xây dựng đội ngũ cán bộ sĩ quan trung, cao cấp vừa “hồng” vừa “chuyên”, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ trung tâm của Học viện và xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quân đội lần thứ XII.

Tài liệu tham khảo

1, 2. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tập 6, tr.208, 360-361.

3. Hồ Chí Minh, Toàn tập, sđd, tập 13, tr.273.

4. Hồ Chí Minh, Toàn tập, sđd, tập 5, tr 312.

5. Thanh Lan, Vừa đi đường vừa kể chuyện, Nhà xuất bản trẻ, Hà Nội, tái bản 2024.

Đ.M.Đ