Xây dựng thế trận lòng dân trên không gian mạng nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng trong tình hình mới

Không giang mạng (Cyberspace Network) là không gian bao gồm các thành phần vật chất và phi vật chất được đặc trưng bởi việc sử dụng máy tính và các phổ điện từ, để tạo lập, lưu trữ, xử lý, chuyển nhận và hiển thị thông tin qua mạng. Theo thống kê của Bộ khoa học công nghệ, tính đến đầu năm 2025, nước ta có trên 70% dân số tham gia nhận, gửi thông tin, giải trí trên các trang mạng xã hội, phần đông là giới trẻ từ học sinh cấp 2, lứa tuổi từ 11 đến các cụ 70 tuổi. Các mạng xã hội chủ yếu hiện nay chứa thông tin đa dạng, khó kiểm soát như Telegram, Twitter hay Facebook, Meta, LinkdIn, Instagram, Tiktok, Youtube đang làm đau đầu chính phủ của hầu hết các quốc gia trên Thế giới, trong đó Việt Nam cũng không phải ngoại lệ.

Có nhiều ý kiến cho rằng, chúng ta đang cường điệu hóa, đổ thừa cho các thế lực chống phá cách mạng để ngụy biện những hành động sai trái, tham nhũng, tiêu cực của đội ngũ cán bộ đảng viên, “bản chất của chế độ”, đó là những quan điểm lệch lạc, ấu trĩ về nhận thức. Một thực tế không thể phủ nhận là Chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch đang tìm mọi cách để xóa bỏ Chủ nghĩa xã hội ở các nước còn lại như: Việt Nam, Trung Quốc, Cu Ba, Triều Tiên, Lào. Cùng với đó, xâm lược nước ta thất bại trong thế kỹ XX làm cường quốc số một thế giới hết sức “cay cú” đang dùng diễn biến hòa bình nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng; Bên cạnh đó, sự nghiệp đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã và đang đạt được những thành tịu vô cùng to lớn, kinh tế phát triển nhanh và bền vững, chính trị ổn định, vị thế, vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế từng bước được nâng lên như phát biểu của tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng “khiêm tốn nhất có thể cũng khẳng định, chưa bao giờ Nước ta có được cơ đồ to lớn như hôm nay”, cùng với chính sách ngoại giao độc lập, tự chủ, trong khi các thế lực thù địch đang muốn lôi kéo nước ta để thực hiện chính sách bành trướng, kiểm soát Biển Đông, muốn vậy chúng phải xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Từ đó, cho thấy các thế lực thù địch đang lợi dụng tự do dân chủ, nhân quyền, vấn đề dân tộc, tôn giáo, sự tha hóa của một bộ phận cán bộ, đảng viên để chống phá.

Hiện nay, tuyên truyền trên không gian mạng, đặt điều vu khống, đưa tin thất thiệt, nói xấu, Đảng, chính quyền nhằm xuyên tạc tình hình phát triển của đất nước, hướng, lái những tư tưởng và hành động sai trái, chống đối, bất tuân dân sự, bạo lực và bạo động trong cộng đồng nhân dân và xã hội đang diễn biến phức tạp; từ đó lôi kéo, tập hợp những phần tử bất mãn, cơ hội chính trị trong và ngoài nước, các tổ chức quốc tế và chính phủ các nước can dự vào công việc nội bộ của Việt Nam. Ngoài ra, chúng móc nối, xâm nhập vào nội bộ của Đảng, tìm cách phân hóa tổ chức để tìm ra “ngọn cờ” tập hợp lực lượng. “Ngọn cờ” mà các thế lực thù địch hướng tới chính là những phần tử ở ngay trong hàng ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng nhưng có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, bất mãn chính trị.

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Đảng, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước; đồng thời đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch, những luận điệu xuyên tạc, bịa đặt, thông tin xấu độc, cố tình bôi xấu cán bộ, đảng viên, hạ thấp uy tín, vai trò lãnh đạo của Đảng, chia rẽ đoàn kết, gây mất niềm tin trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân thông qua không gian mạng.

Thực tiễn hiện nay, mỗi tuần có khoảng 2.000 ấn phẩm báo chí bằng tiếng Việt, cả báo viết, báo nói và báo hình tuyên truyền nói xấu, Đảng, Nhà nước ta phát tán trên không gian mạng, chúng tập trung chống phá Đảng cả chính trị, tư tưởng, tổ chức, trong đó nền tảng tư tưởng là lĩnh vực chống phá trọng tâm, trước tình hình đó, Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị xác định rõ: “Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng là một nội dung cơ bản, sống còn của công tác xây dựng Đảng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, trong đó cán bộ, đảng viên là nòng cốt; là công việc tự giác, thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể chính trị - xã hội các cấp; của từng địa phương, cơ quan, đơn vị và của từng cán bộ, đảng viên”. “Xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải kiên quyết, kiên trì, mềm dẻo, có giải pháp hay, cách làm hiệu quả. Ngoài xây dựng đảng trong sạch, vững mạnh cần đi đôi với đấu tranh bẻ gãy các luận điểm sai trái của các thế lực thù địch, cảm hóa cư dân mạng để họ tin, yêu và đi theo Đảng đây là điều kiện, tiền đề nhằm xây dựng nước ta đảm bảo dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, văn minh.

Một số giải pháp cơ xây dựng “xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng trên không gian mạng

Xuất phát từ vị trí, vai trò tầm quan trọng của “thế trận lòng dân”, qua thực tiễn lịch sử dân tộc, bài học kinh nghiệm đặt ra qua thực tiễn cách mạng Việt Nam và thế giới. Đồng thời, giải quyết bài toán đặt ra vì sao người dân được thụ hưởng phần lớn thành quả do công cuộc đổi mới đem lại nhưng một bộ phận không nhỏ vẫn bị kích động, lôi kéo, tụ tập đám đông gây rối làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội, thậm chí có bộ phận còn nghe theo sự lôi kéo, xúi giục của các thế lực thù địch chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ. Từ đó, đòi hỏi cơ quan chức năng của chính quyền các cấp cần thận thức đúng, phân tích từ nhiều góc độ để hiểu sâu sắc bản chất, có giải pháp hiểu hiệu trong xây dựng “xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng để nhận biết tuyên truyền chống phá của các thế lực thù địch bắt nguồn từ đâu? Qua lĩnh vực nào? Phương tiện ra sao? Đây là những câu hỏi cần được trả lời thấu đáo. Để giải quyết tận gốc, rễ vấn đề cần thực hiện tốt các giải pháp sau:

Thứ nhất, tập trung xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, để Đảng ta thực sự là đội tiền phong của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của cả dân tộc.

Đây là vấn đề then chốt của then chốt, Đảng có vững mạnh toàn diện thì các thế lực thù địch có tuyên truyền chống phá thế nào vẫn đứng vững. Nói đến xây dựng Đảng vững mạnh là xây dựng tổ chức Đảng vững mạnh đi đôi với xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên vững mạnh, tạo niềm tin cho quần chúng, tạo cơ sở xây dựng thế trận lòng dân nói chung, “xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng nói riêng. Trong giai đoạn hiện nay, cần kiện toàn tổ chức cơ sở đảng phù hợp với đổi mới sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị; nâng cao chất lượng hoạt động, bảo đảm sự lãng đạo toàn diện của đảng ở cơ sở. Rà soát, bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ đối với tổ chức cơ sở đảng, thực hiện kiểm tra chặt chẽ quy chế làm việc của cấp ủy cơ sở. Cùng với đó, cần nâng cao năng lực lãng đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, tập trung nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo của các tổ chức đảng, đặc biệt là xã, phường, thị trấn. Tổ chức đảng các cấp, cần nâng cao chất lược sinh hoạt, đặc biệt là sinh hoạt ra nghị quyết, kiểm tra, giám sát tổ chức đảng cấp dưới về mọi mặt đặc biệt là chất lượng sinh hoạt đảng, chất lượng, hiệu quả trong lãnh đạo để hệ thống lãnh đạo các cấp của Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh.

Đội ngũ cán bộ đảng viên giữ vai trò hết sức quan trọng đến sự suy thoái hay vững mạnh của Đảng, đảng viên phải thược sự là đội tiền phong dẫn dắt, giáo dục, cảm hóa quần chúng; như chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “muốn giáo dục người khác thì mình phải tự giáo dục và nêu gương”. Cán bộ, đảng viên ngoài phẩm chất, năng lực công tác tốt cần nói đi đôi với làm, thiết thực vì lợi ích của người dân, thực sự là công bộc của dân, xây dựng cấp ủy, chính quyền thực sự của dân, do dân, vì dân. Xây dựng “xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng không hề đơn giản mà hết sức khó khăn, phức tạp khi tác động của mặt trái cơ chế thị trường trong thời đại “loạn” thông tin trên không gian mạng, tin đúng, tin sai, tin giả, tin thật, tin gần đúng khó khăn cho phân biệt và kiểm soát cần có sự vào cuộc của các chủ thể xã hội, trong đó đội ngũ lãnh đạo, quản lý phải làm nòng cốt. Vì vậy, cán bộ, đảng viên phải tận tâm với nước, hiếu với dân, ngoài năng lực công tác đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác được giao còn phải thấu hiểu đặc điểm của không gian mạng, chủ động phân tích, phản hồi, ứng phó với công đồng mạng nhiều nhiều tầng lớp dân cư không chỉ trong nước mà của toàn thế giới.

Hai là, tăng cường tuyên truyền, vận động, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho các tầng lớp nhân dân.

Thực tiễn hiện nay, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ở một số ngành, lĩnh vực chưa thật chu đáo, chất lượng còn nhiều hạn chế, một bộ phận lao động trẻ nhận thức về chủ nghĩa Mác chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra, trước yêu cầu xây dựng “xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng cần tập trung giáo dục sâu rộng, làm thấm nhuần lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho toàn xã hội để các luận điệu tuyên truyền chống phá của các thế lực thù địch không còn hiệu quả. Cùng với đó, cần thường xuyên bồi dưỡng, cập nhật kiến thức lý luận chính trị, quán triệt, tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho đông đảo quần chúng; tổ chức các cuộc thi trực tuyến tìm hiểu về lý luận cách mạng theo quan điểm lý luận cách mạng về Đảng ta cho toàn xã hội nhằm thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia. Đây là những quan điểm, tư tưởng đã được C.Mác, Ph.Ăngghen, V.I.Lênin và Chủ tịch Hồ Chí Minh đưa ra trong quá trình hoạt động cách mạng. Đó là những tri thức lý luận có tính cách mạng và khoa học; là vũ khí lý luận sắc bén của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trong cuộc đấu tranh giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc và giải phóng toàn nhân loại. Vì vậy, đây là giải pháp hữu hiệu hàng đầu nhằm xây dựng thế trận lòng dân bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gain mạng trong giai đoạn hiện nay.

Tuyên truyền giáo dục cho đội ngũ các bộ Đảng viên cần tập trung vào ý nghĩa tầm quan trọng của xây dựng “xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng trong điều kiện mới, khi mà tình hình thế giới, khu vực đang diễn biến hết sức phức tạp. Đây là biện pháp quan trọng nhằm làm cho đội ngũ các bộ đảng viên hiểu được vị trí, vai trò, tầm quan trọng trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, thấy được sự cần thiết phải đấu tranh trên không gian mạng trong điều kiện hiện nay, yếu tố cơ bản để xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, chống lại các luận điểm xuyên tác của kẻ thù trên không gian mạng.

Ba là, có quy định rõ ràng đối với cán bộ đảng viên trong xây dựng thế trận lòng dân nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Để phát huy vai trò đội ngũ cán bộ đảng viên trong công tác nói chung, “xây dựng thế trận lòng dân” trên không gian mạng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có hiệu quả phải đưa ra quy định bắt buộc đối với cán bộ, đảng viên, công chức nhà nước. Mỗi người nghiên cứu để am hiểu, biết tiếp thu thông tin, phát hiện, tỉnh táo quan sát kỹ để đọc, xem, tìm hiểu về những gì liên quan đến lĩnh vực tư tưởng của Đảng hiển thị trên hệ thống mạng xã hội phổ biến ở Việt Nam hiện nay như: Facebook, Zalo, Youtube… và biết xử lý vấn đề trong sử dụng mạng xã hội. Khi phát hiện những tình huống có vấn đề, một nội dung chống phá Đảng, Nhà nước, tuyên truyền nói xấu chính quyền, đưa tin thất thiệt không được “thích”, “chia sẻ”, mà phải viết bài phản bác, dựa vào kiến thức sẵn có, đứng trên quan điểm của Đảng để vạch trần âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên cơ sở xây dựng lòng tin cho các tầng lớp nhân dân. Để đấu tranh có hiệu quả đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên, công chức viên chức phải thường xuyên học hỏi kinh nghiệm để rút ra những kết luận cần thiết, vũ trang kiến thức thiết thực trên môi trường mạng làm vốn kiến thức thực tiễn đấu tranh trên không gian mạng góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, mới đủ sức thuyết phục cư dân mạng, mới đủ trí tuệ, bản lĩnh để phê phán các quan điểm và hành vi sai trái, thù địch.

Bốn là, kiên trì, kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch nhằm xây dựng thế trận lòng dân bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Bên cạnh xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, chứng minh và thực hiện tính cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; cần tiếp tục đấu tranh chống lại những âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch. Trước hết, cần hệ thống hóa các nội dung đang bị các thế lực chống phá, từ đó xây dựng luận cứ đấu tranh phản bác trên từng vấn đề cụ thể. Đồng thời, chuyển trọng tâm của việc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, hoạt động của chính quyền trên mặt trận tư tưởng, lý luận truyền thống là chủ yếu sang đấu tranh trên internet và mạng xã hội. Đây là một sự chuyển hướng cần thiết nhằm nắm bắt xu thế tất yếu của thời đại. Đó là sự chống phá ngày càng tinh vi, quyết liệt của các thế lực thù địch trên không gian mạng khiến mạng xã hội trở thành không gian tranh chấp chính trên trận tuyến đặc biệt quan trọng này.

Phát huy thế trận toàn dân, ra sức tập hợp lực lượng tham gia cuộc đấu tranh nhằm “xây dựng thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng. Dưới sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, các cấp ủy đảng cần chủ động xây dựng kế hoạch, nội dung đấu tranh trọng tâm, sát với sự chỉ đạo của Đảng; dự báo kịp thời với sự phát triển của tình hình; phát huy triệt để các lực lượng xung kích, các chuyên gia khoa học hàng đầu, đội ngũ cán bộ đầu ngành, các nhà khoa học, nhà báo và đông đảo các cộng tác viên nhiệt huyết, có bản lĩnh cùng tham gia đấu tranh. Mỗi cơ quan chuyên ngành, mỗi nhà khoa học, lãnh đạo và quản lý, trước những tư tưởng phản động, thù địch có liên quan đến trực tiếp chuyên ngành, lĩnh vực của mình phụ trách cần chủ động định hướng nội dung và triển khai tổ chức, lực lượng đấu tranh kịp thời những biến chuyển tư tưởng của cư dân mạng.

Không gian mạng có sự tham gia của toàn dân, của đồng bào trong và ngoài nước, của người Việt Nam và bạn bè quốc tế, vì vậy kết hợp đa dạng, mở rộng các hình thức đấu tranh với giáo dục, tuyên truyền rộng khắp trong quần chúng nhân dân, làm cho cuộc đấu tranh “xây dựng thế trận lòng” dân bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ là nhiệm vụ của hệ thống chính trị mà còn là hành động tự giác của nhân dân của đồng bào trong và ngài nước. Do đó, phải huy động hết thảy những người dân thực sự có tinh thần yêu nước chân chính, có năng lực và dũng khí cùng tham gia đấu tranh trở thành một phong trào toàn dân đấu tranh, áp đảo chống các tư tưởng, quan điểm sai trái, thù địch. Mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi người dân cần trở thành người chiến sĩ đấu tranh tích cực trên không gian mạng ngay từ cơ sở, tổ chức nhiều “vệt” đấu tranh tư tưởng, lý luận phục vụ kịp thời cho các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại quan trọng của đất nước.

Năm là, đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về truyền thông, báo chí, nhất là Internet và mạng xã hội nhằm xây dựng thê trận lòng dân bảo vệ nền tảng tư tưởng của đảng trên không gian mạng.

Chính quyền các cấp cần có biện pháp quản lý chặt chẽ không gian mạng, ngăn ngừa các trang mạng độc hại kết hợp với tăng cường mở mới, đa dạng các trang mạng, báo chí có nội dung đấu tranh tư tưởng, lý luận của ta với phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”; tăng cường các giải pháp kỹ thuật để ngăn chặn tận “gốc” nguồn tuyên truyền, phát tán những tư tưởng, quan điểm sai trái, thù địch; quản lý chặt chẽ, không để lộ, lọt, sơ hở về đăng tải thông tin theo quy định của Nhà nước; theo dõi, kịp thời xử lý, khống chế có hiệu quả các trang mạng có nội dung phản động; phối hợp cùng các cơ quan đảng và nhà nước. Cần có chế tài xử phạt đủ mạnh nhằm răn đe những phần tử bất mãn, phản động lợi dụng tự do dân chủ nhân quyền để chống phá khối đại đoàn kết toàn dân, làm suy yếu “thế trận lòng dân” trên không gian mạng.

Thực tiễn, cuộc xung đột Nga - Ukraina khi mà Interne không bị ngắt, các bên đấu tranh với nhau trên nhiều tất cả các lĩnh vực, trong đó không gian mạng hết sức gay gắt, để hạn chế tác hại của không gian mạng đến hệ tư tưởng xã hội cả Nga và Ukraina đều có những biệt pháp hết sức cứng rắn. Đối với Nga, ngày 4/3/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký ban hành Đạo luật áp dụng các án phạt tù lên đến 15 năm cho cá nhân và tổ chức đăng tải tin tức sai lệch về Quân đội Nga, trong bối cảnh Mátxcơva đẩy mạnh chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraina. Bộ Quốc phòng Nga khuyến cáo các phương tiện truyền thông nên cảnh giác với việc lan truyền tin giả, thông tin sai lệch về hoạt động của quân đội nước này; ra lệnh cấm đối với các nền tảng điện tử, báo và mạng xã hội của phương Tây như Meta, Twitter, Instagram. Chính phủ Ukraina cũng đẩy mạnh kiểm duyệt thông tin, ngăn chặn nhà báo đưa hình ảnh về chiến tranh, cấm phát các hình ảnh, video trên mạng xã hội, thông tin liên quan đến vị trí cụ thể của các vụ đánh bom và cảnh thiệt hại để che dấu sự thật về diễn biến chiến tranh.

Theo quy luật tất yếu, thực tiễn luôn vận động và biến đổi không ngừng. Do đó, xây dựng “thế trận lòng dân” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng cũng cần có sự điều chỉnh, bổ sung theo yêu cầu đặt ra của thực tiễn. Đây tuy là một nhiệm vụ rất khó khăn, nhiều thử thách nhưng với sự kiên trì, kiên định về lập trường tư tưởng; với ý chí, bản lĩnh, sáng tạo và tinh thần quyết tâm, việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng sẽ tiếp tục đạt được nhiều kết quả tốt đẹp trong thời gian tới.

Tài liệu tham khảo:

- Nghị quyết Đại hội lần thứ XII, XIII của Đảng;

- Chiến tranh công nghệ thông tin trong xung đột quân sự giữa Nga và Ukraina, Bộ Tư lệnh 86, tháng 1 năm 2025./.

H.C.C