Tình Thầy trò - Nét đặc trưng trong Văn hóa Học viện Lục quân

Trong truyền thống đạo lý của dân tộc Việt Nam, khi nhắc đến tình thầy trò, chúng ta đều suy nghĩ đến tình cảm thiêng liêng của đạo nghĩa “tôn sư trọng đạo” và sự biết ơn sâu sắc “không thầy đố mày làm nên”. Ngày nay, trước sự tác động không nhỏ của những yếu tố cả khách quan và chủ quan của cuộc sống xã hội, song tình cảm ấy vẫn còn nguyên giá trị, được lớp lớp thầy trò tiếp tục kế thừa, tự hào, biết ơn, vun đắp và phát triển tốt đẹp hơn. Hòa cùng nhịp đập trái tim văn hóa tri thức của dân tộc, mối quan hệ thầy trò trong môi trường quân sự không chỉ là quan hệ giáo dục thông thường mà còn mang “tình đồng chí” thân tình, bền chặt của môi trường “văn hóa quân sự”, góp phần hình thành phẩm chất, năng lực và bản lĩnh của người cán bộ, sĩ quan. Ở Học viện Lục quân, tình thầy trò (giảng viên - học viên) đã trở thành giá trị tinh thần quý báu, một nét văn hóa đặc trưng, gắn liền với quá trình rèn luyện và trưởng thành của từng học viên. Ẩn sâu trong tình cảm ấy không chỉ là sự truyền thụ kiến thức mà còn là sự truyền cảm hứng, định hướng nhân cách và xây dựng tinh thần trách nhiệm, lòng trung thành của “người học” với Tổ quốc.

Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng với nghề dạy học

Nhân dịp kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 - 20/11/2025), thế hệ học viên hôm nay luôn nhận thức và nỗ lực dành những bông hoa tươi thắm, tỏ lòng biết ơn, tri ân đến quý thầy giáo, cô giáo của Học viện Lục quân qua các thời kỳ. Đây cũng là dịp để học viên nhìn lại, tri ân và suy ngẫm về những đóng góp thầm lặng nhưng vô cùng ý nghĩa của các thế hệ giảng viên - những người thầy, người đồng chí đã dốc tâm huyết cho sự nghiệp “trồng người” trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

Thầy - Người dẫn đường, chắp cánh tri thức

Phát huy truyền thống “người thầy” trong bề dày lịch sử dân tộc, các thế hệ giảng viên của Học viện Lục quân không chỉ là những người truyền đạt kiến thức chuyên môn mà còn là tấm gương sáng về đạo đức, kỷ luật và trách nhiệm. Đồng thời hoạt động với nhiều vai trò, vừa là những sĩ quan, nhà giáo, nhà khoa học quân sự - những người vừa am hiểu lý luận, vừa giàu kinh nghiệm thực tiễn, nhiều thế hệ đã từng trải qua huấn luyện, chiến đấu và nghiên cứu chuyên sâu trong lĩnh vực quân sự. Cùng với đó, sự tận tâm, nghiêm khắc nhưng đầy tình thương của “người thầy” chính là kim chỉ nam giúp học viên hình thành tư duy khoa học quân sự, rèn luyện kỹ năng lãnh đạo và ý chí sắt đá trong môi trường công tác đặc thù với nhiều khó khăn, thử thách. Mỗi bài giảng, mỗi lời khuyên hay sự định hướng của “người thầy” đều được học viên trân quý như một hành trang quan trọng để tiếp tục cống hiến và trưởng thành trong thực tiễn hoạt động quân sự.

Một minh chứng cho điều đó là qua từng bài giảng trên giảng đường, huấn luyện trên sa bàn hay một buổi huấn luyện dã ngoại, quý thầy, cô giáo không chỉ truyền kiến thức tổng hợp, kỹ năng chỉ huy - tham mưu tác chiến mà còn truyền lửa về ý chí, nghị lực và kỷ luật. Những hình ảnh, việc làm, tri thức như vậy đã đi vào ký ức của nhiều thế hệ học viên, trở thành tấm gương về sự tận tụy, trách nhiệm và nhân cách người thầy quân đội. Song song với các tiết học, giờ luyện tập, thầy cô giáo còn là người dẫn dắt học viên trong nghiên cứu khoa học và nghệ thuật quân sự, giúp các học viên hình thành tư duy phản biện, năng lực phân tích và giải quyết vấn đề thực tiễn đặt ra. Đây chính là nền tảng để sau này, những học viên ra trường có đủ bản lĩnh, tri thức và phẩm chất chính trị, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của Quân đội hiện đại.

Trò - Sự kính trọng và ý chí rèn luyện

Thẫm đẫm truyền thống tốt đẹp của dân tộc “một đời ghi nhớ công ơn người thầy”, cùng với lòng biết ơn và kính trọng “người thầy”, học viên của Học viện Lục quân còn thể hiện tình thầy trò qua thái độ học tập nghiêm túc, tinh thần kỷ luật cao và ý chí quyết tâm không ngừng vươn lên. Họ hiểu rằng sự nỗ lực hôm nay chính là cách báo đáp công sức của quý thầy giáo, cô giáo, cũng như chuẩn bị hành trang cho bản thân sẵn sàng gánh vác trách nhiệm lớn lao sau khi ra trường.

Từ đó, trong quá trình học tập, nghiên cứu, nhiều học viên đã thể hiện sự chủ động học hỏi, cần mẫn trau dồi kiến thức quân sự, nghiên cứu khoa học; vào vai trên từng cương vị tham gia các hoạt động luyện tập, diễn tập, nhằm vừa nâng cao trình độ chuyên môn vừa rèn luyện bản lĩnh vững vàng, phẩm chất năng lực toàn diện và có chuẩn mực đạo đức trong sáng. Đây chính là sự kế thừa truyền thống quý báu, nét đặc trưng trong môi trường văn hóa Học viện - nơi mỗi học viên vừa là học trò vừa là đồng chí, cùng “người thầy” vượt qua thử thách, nhờ vậy mà trưởng thành. Một điểm đặc biệt nữa là sự kính trọng và nỗ lực của học viên không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là món quà tinh thần quý giá nhất dành cho thầy, cô giáo, đồng thời là biểu hiện rõ nét nhất của mối quan hệ thầy trò quân đội - sự gắn kết giữa giáo dục, rèn luyện và hòa quyện về tinh thần.

Giá trị truyền thống và sự kế thừa

Tình thầy trò ở Học viện Lục quân không chỉ là mối quan hệ cá nhân thầy - trò đơn thuần mà còn là một phần của truyền thống nhân văn quân sự Việt Nam. Truyền thống ấy được bảo tồn, nuôi dưỡng, vun đắp và phát triển qua từng thế hệ học viên và “người thầy”, trở thành nét đặc trưng văn hóa tốt đẹp, nguồn động lực để mỗi người phấn đấu, rèn luyện, cống hiến và vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ; góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, xây dựng thành công Học viện thông minh, hiện đại.

Những giá trị truyền thống tốt đẹp ấy vừa thể hiện sự nghiêm trang nhưng ấm áp; bao quát chung mang tính mẫu mực - tạo nên môi trường giáo dục đặc thù, vừa kỷ luật lại vừa nhân văn. Chính môi trường đó đã giúp Học viện Lục quân duy trì vị thế, uy tín trong hệ thống nhà trường quân đội, trong nước và khu vực; đồng thời góp phần hình thành thế hệ cán bộ, sĩ quan trung, cao cấp ưu tú, đủ bản lĩnh chính trị tư tưởng, và luôn tận tụy với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hằng năm, Học viện Lục quan tổ chức tri ân các thế hệ “người thầy”

Để phát huy tình thầy trò - giá trị nhân văn cao đẹp, nét đặc trưng văn hóa Học viện Lục quân, trong thời gian tới, chúng ta cần thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp quan trọng sau:

Một là, tiếp tục xây dựng đội ngũ “người thầy” giỏi - hình mẫu sĩ quan - nhà giáo. Nâng cao trình độ lý luận, thực tiễn, năng lực nghiên cứu khoa học quân sự. Thường xuyên quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên trẻ kế cận. Tạo điều kiện đầy đủ về cơ sở vật chất, phương tiện huấn luyện và tài liệu chuyên ngành.

Hai là, hoàn thiện môi trường sư phạm quân sự chuẩn mực, văn minh, nhân ái. Chú trọng xây dựng văn hóa tôn trọng, lắng nghe, chia sẻ giữa thầy và trò. Khuyến khích và chủ động tổ chức giao lưu, tọa đàm, trao đổi kinh nghiệm học tập nghiên cứu ở nhà trường và thực tiễn hoạt động ở đơn vị để kịp thời bổ sung, hoàn thiện lý luận và năng lực thực tiễn. Ứng dụng công nghệ hiện đại nhưng không làm mất đi bản sắc văn hóa truyền thống.

Ba là, phát huy vai trò nêu gương của “người thầy” và trách nhiệm học tập của học viên. Đây là mối quan hệ gắn bó mật thiết, hòa quyện giữa tình thầy trò - tình đồng chí, tạo nét đặc trưng, nguồn động lực quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo của Học viện Lục quân. Tình thầy trò chỉ thực sự bền vững khi thầy mẫu mực và trò cố gắng, cùng hướng đến mục tiêu: đào tạo thành công đội ngũ sĩ quan có đủ năng lực hoạt động thực tiễn, xây dựng Quân đội hùng mạnh, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Với truyền thống tôn sư trọng đạo, tình thầy trò đã trở thành giá trị bất biến, niềm tự hào của mỗi thế hệ học viên của Học viện Lục quân; cần được tiếp nối, phát triển và lan tỏa, góp phần tạo nên môi trường giáo dục quân sự kiểu mẫu và nguồn sức mạnh tinh thần bền vững cho Quân đội ta trong kỳ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam./.

N.T.H