Bình dân học vụ số: động lực nâng cao dân trí số ở Học viện Lục quân hiện nay

Cách đây 80 năm, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”. Từ tư tưởng ấy, phong trào Bình dân học vụ ra đời, mang sứ mệnh lịch sử xóa bỏ bóng tối mù chữ, khơi nguồn tri thức cho toàn dân. Hôm nay, trong kỷ nguyên chuyển đổi số, câu chuyện ấy lại vang vọng theo một cách mới. Nếu như ngày xưa chữ quốc ngữ là chìa khóa mở cửa tri thức, thì hôm nay, kỹ năng số chính là điều kiện căn bản để cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ hội nhập với xã hội số, kinh tế số và quốc phòng số. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Đảng và Nhà nước ta đã xác định chuyển đổi số là động lực chiến lược phát triển đất nước, gắn liền với yêu cầu cấp thiết nâng cao dân trí số và năng lực số cho toàn dân, trong đó có đội ngũ cán bộ, đảng viên. Chính vì vậy, phong trào “Bình dân học vụ số” được khởi xướng như sự tiếp nối sáng tạo tinh thần của phong trào Bình dân học vụ năm 1945, nhưng với mục tiêu và phương thức mới, phù hợp với yêu cầu của thời đại số.

Trong Quân đội, ý nghĩa của phong trào này càng đặc biệt. Năng lực số của cán bộ, chiến sĩ là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng lớn đến khả năng làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại, cũng như khả năng tác chiến trong điều kiện chiến tranh công nghệ cao. Nếu không được phổ cập tri thức và rèn luyện kỹ năng số, bộ đội sẽ khó có thể đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong môi trường tác chiến mới, nơi mọi hoạt động đều gắn với công nghệ thông tin và dữ liệu số.

Đối với Học viện Lục quân – trung tâm đào tạo cán bộ chỉ huy, tham mưu cấp chiến thuật – chiến dịch, “Bình dân học vụ số” càng trở nên thiết thực. Bởi lẽ, mọi sự tiến bộ trong nâng cao trình độ số của cán bộ, giảng viên, học viên đều gắn trực tiếp với chất lượng đào tạo. Chính vì vậy, Học viện đã và đang triển khai Đề án “Xây dựng Học viện Lục quân thông minh, hiện đại đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, coi đó là định hướng chiến lược để phát triển bền vững.

Trung tướng Đỗ Minh Xương, Giám đốc Học viện Lục quân chủ trì hội thảo khoa học xây dựng Học viện Lục quân thông minh, hiện đại

Theo tinh thần của Đề án, Học viện không chỉ hiện đại hóa cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, xây dựng phòng học thông minh, hệ thống học liệu số, mà còn thúc đẩy việc “xóa mù số” cho cán bộ, học viên, biến công nghệ thành công cụ hàng ngày trong giảng dạy, học tập, nghiên cứu. Ở đây, “Bình dân học vụ số” chính là bước đi khởi đầu, là phong trào để lan tỏa tinh thần học tập công nghệ, nâng cao năng lực số, tạo tiền đề cho việc hiện thực hóa tầm nhìn đến năm 2045.

Ý nghĩa ấy càng được khẳng định khi gắn với phương châm: “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”. Mỗi cán bộ, giảng viên, học viên được trang bị kỹ năng số không chỉ phục vụ tốt hơn trong nghiên cứu, giảng dạy, huấn luyện, mà quan trọng hơn, họ mang tri thức ấy trở về đơn vị, trực tiếp nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, làm chủ vũ khí, trang bị công nghệ cao. Nói cách khác, việc “xóa mù số” ở nhà trường chính là cách nâng cao sức mạnh chiến đấu của Quân đội trong tương lai.

Điều đó đặt ra trách nhiệm lớn lao cho đội ngũ cán bộ, đảng viên của Học viện. Hơn ai hết, họ phải đi đầu trong nhận thức và hành động, coi việc tham gia “Bình dân học vụ số” vừa là nhiệm vụ chính trị, vừa là nhu cầu tự thân. Trước hết, mỗi cán bộ, giảng viên cần không ngừng học hỏi, rèn luyện, làm chủ các công cụ phương tiện giảng dạy hiện đại; mỗi học viên phải coi năng lực số là tiêu chí bắt buộc của người cán bộ chỉ huy hiện đại. Đồng thời, cán bộ, đảng viên phải nêu gương trong đổi mới phương pháp công tác, ứng dụng công nghệ số vào lãnh đạo, quản lý, học tập và công tác, bảo đảm tính minh bạch, khoa học, hiệu quả trong mọi hoạt động.

Cùng với việc học để biết, còn phải học để dùng đúng và an toàn. Công nghệ số, bên cạnh những cơ hội, cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn thông tin, rò rỉ bí mật quân sự. Bởi vậy, cán bộ, đảng viên cần gương mẫu chấp hành nghiêm các quy định về bảo mật, an ninh mạng, coi đó là một phần không thể tách rời trong quá trình tham gia “Bình dân học vụ số”.

Để phong trào thực sự đi vào chiều sâu, Học viện cần đẩy mạnh lãnh đạo, chỉ đạo, đưa nội dung này thành nhiệm vụ chính trị thường xuyên; đồng thời, đầu tư cơ sở hạ tầng công nghệ, hệ thống học liệu số, phòng học thông minh. Các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng số cho cán bộ, giảng viên, học viên cần được tổ chức thường xuyên; các phong trào nghiên cứu khoa học, sáng kiến công nghệ số phải được khuyến khích, nhân rộng. Đặc biệt, cần gắn phong trào “Bình dân học vụ số” với xây dựng văn hóa học tập suốt đời, khơi dậy tinh thần tự học, sáng tạo, học đi đôi với hành trong toàn Học viện.

Nếu như phong trào Bình dân học vụ năm 1945 đã mở ra cuộc cách mạng dân trí, thì hôm nay, phong trào “Bình dân học vụ số” chính là cuộc cách mạng về dân trí số. Nó vừa mang tính kế thừa, vừa thể hiện sự sáng tạo của thời đại. Với Học viện Lục quân, đây là cơ hội và cũng là thách thức để hiện thực hóa mục tiêu: xây dựng Học viện thông minh, hiện đại, góp phần tạo ra thế hệ sĩ quan vừa giỏi về tham mưu chỉ huy, vừa tinh thông công nghệ, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới./.

  N.H.L