Tích cực lan tỏa giá trị tư tưởng Chủ nghĩa Mác thông qua giảng dạy các môn lý luận Mác - Lênin tại Học viện Lục quân hiện nay
Đã gần hai thế kỷ trôi qua, từ khi tác phẩm “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” (do C. Mác và Ph. Ăngghen soạn thảo) được công bố (02/1848), lịch sử nhân loại đã trải qua nhiều biến động to lớn, đặc biệt là với thắng lợi của cách mạng xã hội chủ nghĩa Tháng Mười Nga vĩ đại (1917) đã đưa nhân loại bước sang một chương mới trong sự phát triển của xã hội loài người; một hình thái kinh tế - xã hội mới, hình thái kinh tế - xã hội xã hội chủ nghĩa ra đời. “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” là bản cương lĩnh cách mạng đầu tiên của phong trào cộng sản và công nhân thế giới, là ngọn đuốc soi đường cho phong trào cách mạng của giai cấp công nhân cũng như nhân dân lao động và các dân tộc thuộc địa trên thế giới. Tác phẩm chứa đựng những giá trị tư tưởng vĩ đại của C. Mác và Ph. Ăngghen cả về quan điểm, tư tưởng, lý luận và phương pháp. Ngày nay, trước những tác động mạnh mẽ của khoa học, công nghệ, nhân loại chứng kiến nhiều biến đổi sâu sắc cả trong tư duy và trong quan hệ sản xuất vật chất, quan hệ quốc tế, song giá trị tư tưởng của chủ nghĩa Mác vẫn luôn mãi trường tồn, soi đường cho phong trào cách mạng vì sự nghiệp giải phóng con người, vì sự tiến bộ của nhân loại.
Nhân dịp kỷ niệm 207 năm Ngày sinh C. Mác (5/5/1818 - 5/5/2025), chúng ta thấm nhuần di sản tư tưởng C. Mác đã để lại cho nhân loại, đồng thời tích cực lan toả những giá trị ấy trong mỗi cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân để có thêm niềm tin, bản lĩnh bước tiếp con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.
Tại Học viện Lục quân, giảng dạy các môn lý luận Mác – Lênin có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhằm trang bị cho người học thế giới quan cách mạng, khoa học, phương pháp luận biện chứng, góp phần phát triển toàn diện tư duy người chỉ huy. Vì vậy, cần tiếp tục đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng giảng dạy, tích cực lan toả giá trị tư tưởng và sức sống trường tồn lý luận chủ nghĩa Mác cho học viên học tập tại Học viện.
Trong kho tàng di sản tư tưởng của chủ nghĩa Mác để lại, một trong những giá trị cách mạng và khoa học đó là: Triết học duy vật biện chứng của C. Mác đã đập tan mọi thứ triết học duy tâm, siêu hình, coi thế giới là do thần linh sáng tạo ra; chỉ rõ thế giới là vô cùng, vô tận, bao gồm vô số sự vật và hiện tượng muôn hình muôn vẻ, vốn có và tồn tại một cách khách quan. C. Mác cũng đã luận giải quy luật khách quan phát triển của xã hội loài người là sự thay thế nhau của các hình thái kinh tế - xã hội. Trong quy luật vận động của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa thông qua đấu tranh giai cấp, nhất định giai cấp vô sản sẽ chiến thắng, chủ nghĩa xã hội nhất định sẽ thay thế chủ nghĩa tư bản. Lý luận kinh tế chính trị của C.Mác với học thuyết giá trị thặng dư chỉ rõ mục đích và bản chất của chủ nghĩa tư bản là bóc lột giá trị thặng dư và lợi nhuận tối đa, là nguồn gốc dẫn tới sự bất công, bất bình đẳng trong xã hội, C. Mác và Ph. Ăng-ghen đã chỉ ra những mâu thuẫn cũng như khuyết tật cố hữu của chủ nghĩa tư bản, đồng thời khẳng định: “Sự sụp đổ của giai cấp tư sản và thắng lợi của giai cấp vô sản đều là tất yếu như nhau”(1). Bên cạnh đó, C. Mác và Ph. Ăngghen cũng đã chỉ ra nguồn gốc, bản chất của con người, nguồn gốc, bản chất của giai cấp, vạch ra lý luận giải phóng con người và giải phóng giai cấp, khẳng định vai trò của của quần chúng nhân dân đối với sự phát triển của xã hội loài người.
Với bản chất khoa học, cách mạng của lý luận chủ nghĩa Mác sẽ tiếp tục soi sáng con đường cách mạng của giai cấp vô sản và nhân dân lao động thế giới. Nhằm góp phần lan toả giá trị tư tưởng của chủ nghĩa Mác tại Học viện Lục quân thông qua hoạt động giảng dạy các môn lý luận Mác – Lênin, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung giải pháp sau:
Một là, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng trong giảng dạy các môn lý luận Mác - Lênin. Đây là giải pháp cơ bản giữ vững định hướng tư tưởng trong giảng dạy các môn lý luận Mác - Lênin; do đó, cấp ủy Đảng các cấp cần tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục, quán triệt nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các chủ thể tham gia giảng dạy, học tập các môn lý luận chủ nghĩa Mác – Lênin; các cơ quan chức năng làm tốt công tác tham mưu, tổ chức thực hiện tốt việc đổi mới chương trình, nội dung các môn lý luận Mác – Lênin sát với chuẩn đầu ra của từng đối tượng. Lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo.
Ha là, chú trọng đa dạng hóa và nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực. Nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực nhằm khơi dậy tinh thần tích cực học tập, phát huy tính năng động, sáng tạo của người học. Cùng với đó, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng học liệu điện tử phong phú là tài liệu phong phú để nâng cao chất lượng dạy và học. Tổ chức có hiệu quả hoạt động thảo luận, chú trọng phương pháp tư duy biện chứng qua các tình huống quân sự cụ thể.
Ba là, phát huy vai trò tích cực, tự giác của học viên trong học tập, tự nghiên cứu các môn lý luận Mác - Lênin. Cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên giáo dục xây dựng ý thức trách nhiệm trong tự học tập, nghiên cứu các môn lý luận Mác - Lênin, xây dựng động cơ học tập đúng đắn. Tạo môi trường học tập, nghiên cứu thuận lợi, khuyến khích học viên tự học, tự nghiên cứu, tham gia các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ lý luận. Đối với giảng viên quá trình lên lớp truyền đạt tri thức là quá trình chuyển hóa tình cảm, niềm tin cộng sản đối với người học. Phải thường xuyên đổi mới cách thức kiểm tra, đánh giá theo hướng chú trọng năng lực tư duy, khả năng vận dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề của thực tiễn đặt ra.
Bốn là, quá trình giảng dạy là quá trình bồi dưỡng năng lực đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch đối với chủ nghĩa Mác. Trên cơ sở nội dung chương trình môn học, quá trình giảng dạy các môn lý luận Mác – Lênin, giảng viên phải đồng thời định hướng tư tưởng cho học viên tích cực đẩy mạnh hoạt động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch đối với chủ nghĩa Mác – Lênin, góp phần bảo vệ và phát triển lý luận chủ nghĩa Mác. Để thực hiện được giải pháp này, giảng viên phải làm rõ những vấn đề lý luận mà các thế lực thù địch xuyên tạc, chống phá; từ đó trang bị lý luận và năng lực hoạt động thực tiễn cho học viên để phản bác những luận điệu xuyên tạc, vu khống của các thế lực thù địch.
Quá khứ có thể ngày càng lùi xa, nhưng những giá trị khoa học và cách mạng trong di sản tư tưởng của chủ nghĩa Mác vẫn mãi trường tồn và tiếp tục tỏa sáng. Việc trang bị vững chắc lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, kết hợp nhuần nhuyễn với tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng, chính là góp phần quan trọng vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội có bản lĩnh chính trị kiên định, tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng, có trí tuệ, năng lực tư duy sắc bén, phương pháp công tác khoa học, phẩm chất đạo đức trong sáng, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới, vững bước tiến vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
(1) C. Mác và Ph. Ăng-ghen: Toàn tập, Sđd, t. 4, tr. 613
(2) Giáo trình Triết học Mác – Lênin (Dành cho bậc đại học hệ chuyên lý luận chính trị), Nxb Quốc gia sự thật, Hà Nội - 2021;
(3) C. Mác và Ph. Ăngghen: Toàn tập, tiếng Việt, tập 5, tập 7, Nxb Chính trị quốc gia, H-2021; Hoàng Chí Bảo (chủ biên): Bản chất khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin; Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010.
(4) Đảng Cộng Sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Quốc gia sự thật, Hà Nội 2021.
