Giải pháp nâng cao chất lượng biên soạn đề tài cấp ngành của các khoa chuyên ngành
Cùng với giảng dạy, hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành phục vụ công tác giáo dục đào tạo tại Học viện là nhiệm vụ quan trọng góp phần xây dựng Học viện vững mạnh toàn diện “Mẫu mực tiêu biểu”. Có thể nói, hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành là cơ sở, tiền đề, điều kiện để các khoa chuyên ngành thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy của mình. Chất lượng nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành tác động đến chất lượng công tác giảng dạy nên có mối quan hệ mật thiết, gắn kết chặt chẽ và hỗ trợ cho hoạt động giảng dạy của các khoa chuyên ngành.
Học viện Lục quân là 1 cơ sở đào tạo hàng đầu, uy tín trong hệ thống nhà trường Quân đội, thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học nói chung nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành (Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật…), vừa là chức năng, nhiệm vụ của Học viện, vừa cung cấp nguồn tư liệu nghiên cứu cho giảng viên, học viên; đồng thời góp phần nâng tầm Học viện trong toàn quân về nghiên cứu khoa học.
Nhận thức đúng vị trí, tầm quan trọng trong nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành trong năm 2025 Học viện đã chủ động tổ chức cho các khoa chuyên ngành tham gia nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Các đề tài cấp ngành được biên soạn trong năm thể hiện sự quan tâm trong lãnh đạo chỉ huy của Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện, sự tâm huyết của đội ngũ giảng viên các khoa chuyên ngành góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học trong toàn Học viện.
Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những hạn chế trong nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành: Đó là, chất lượng bản thảo một số đề tài còn hạn chế, sai sót về nội dung, quy cách biên soạn; một số đề tài hoàn thành chậm so với thời gian quy định. Số lượng đề tài cấp ngành mới chỉ dừng ở 1 số khoa; có khoa cũng chưa mạnh dạn đề xuất nghiên cứu đề tài cấp ngành. Năng lực, trình độ, phương pháp và ý thức trách nhiệm trong nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành của một số giảng viên còn hạn chế.
Từ những kết quả đạt được và những điểm còn tồn tại trong năm 2025 về nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành, cần thực hiện tốt một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành phục vụ công tác giáo dục đào tạo tại Học viện năm 2026 và những năm tiếp theo như sau:
Thứ nhất, làm tốt công tác giáo dục ý thức trách nhiệm trong nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành
Lãnh đạo, chỉ huy các khoa chuyên ngành cần thường xuyên giáo dục nâng cao nhận thức đúng và đầy đủ cho đội ngũ giảng viên về vai trò, lợi ích của việc nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành đối với bản thân người giảng viên và đối với Học viện. Thông qua công tác giáo dục, giúp cho đội ngũ giảng viên xác định rõ mỗi giảng viên chính là 1 nhà khoa học, cùng với thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, hoạt động nghiên cứu biên soạn nói chung, nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành nói riêng góp phần bổ trợ lẫn nhau, gắn gó hữu cơ với nhau, đặc biệt nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành thành công sẽ nâng tầm người giảng viên. Vì vậy, không chỉ dừng ở chuyên đề, đề tài cấp Học viện, hằng năm cần mạnh dạn đề xuất đề tài cấp ngành, mỗi khoa chuyên ngành có thể từ 1 đến 2 đề tài theo lĩnh vực công tác chuyên môn của mình.
Đồng chí Đại tá Đỗ Hữu Long, Chủ nhiệm Khoa Hậu cần - Kỹ thuật chủ trì buổi hội thảo khoa học bản thảo đề tài cấp Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật năm 2025
Việc nâng cao nhận thức cho đội ngũ giảng viên cần được thực hiện thường xuyên, thông qua các buổi sinh hoạt ngày phương pháp (chiều thứ sáu hằng tuần), sinh hoạt chi bộ ra nghị quyết hằng tháng, sơ tổng kết... Cần nhấn mạnh vai trò trách nhiệm của người giảng viên, vai trò và lợi ích của hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành góp phần nâng cao trình độ chuyên môn, phục vụ tốt hơn hoạt động giảng dạy đối với người giảng viên, đồng thời cung cấp cho thư viện ngày càng nhiều hơn và chất lượng tốt hơn các đề tài cấp ngành để giảng viên, học viên nghiên cứu, vận dụng trong quá trình học tập, giảng dạy. Qua đó, giúp cho mọi giảng viên có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về vai trò, lợi ích và trách nhiệm của giảng viên đối với hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành. Từ nhận thức đúng mới có hành động và mục tiêu đúng để phấn đấu, học hỏi và tự nguyện tham gia hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành một cách tích cực, chủ động, sáng tạo, như thế hiệu quả của việc nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành mới được nâng cao.
Thứ hai, nâng cao năng lực nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành cho đội ngũ giảng viên
Năng lực nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành là tổng hợp các yếu tố tri thức, trình độ tư duy, kinh nghiệm và kỹ năng nghiên cứu biên soạn. Để nâng cao năng lực nghiên cứu biên soạn, cần mạnh dạn, tin tưởng giao nhiệm vụ nghiên cứu biên soạn cho đội ngũ giảng viên ở các khoa chuyên ngành (nhất là những giảng viên đã có một số năm giảng dạy), đồng thời chỉ huy các khoa chuyên ngành phải định hướng nghiên cứu biên soạn cho giảng viên được giao nhiệm vụ (gợi mở tên đề tài, hướng đi, cách đi để họ mạnh dạn dấn thân trên con đường khoa học và tự tin đi đến đích). Bên cạnh đó, chỉ huy các khoa chuyên ngành cần thường xuyên kiểm soát tiến độ, đồng hành cùng người nghiên cứu tháo gỡ khó khăn trong quá trình nghiên cứu biên soạn, tổ chức thông qua dân chủ, chặt chẽ. Qua đó, từng bước giúp giảng viên tích lũy tri thức, bồi dưỡng tư duy và tích lũy kinh nghiệm nghiên cứu biên soạn, hình thành kỹ năng nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành.
Thứ ba, tạo động lực nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành cho đội ngũ giảng viên
Động lực nghiên cứu biên soạn là kích thích tố quan trọng, biến năng lực nghiên cứu biên soạn của giảng viên thành nguồn năng lượng, sự hào hứng, đam mê, thúc đẩy người giảng viên dành mọi thời gian, công sức cho hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành. Khi đó, người giảng viên sẽ thường xuyên trăn trở với trang dòng bản thảo đề tài đã biên soạn xem phù hợp chưa, chỗ nào, vì sao...
Để tạo nguồn động lực mạnh mẽ, trước hết là lãnh đạo, chỉ huy các khoa chuyên ngành cần quan tâm động viên, tôn vinh khẳng định giá trị công lao của chủ biên và các thành viên đề tài cấp ngành có chất lượng tốt; gắn kết quả hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành với mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng giảng viên. Cơ quan chuyên môn (Phòng Khoa học quân sự) tăng cường chỉ đạo, hỗ trợ cho hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành, luôn đồng hành cùng các khoa chuyên ngành trong quá trình nghiên cứu biên soạn, từ khâu đề xuất, các thủ tục, cả quá trình biên soạn, đánh giá nghiệm thu…
Đối với mỗi giảng viên các khoa chuyên ngành cũng tự hun đúc cho mình động lực trong nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành thông qua việc xác định đúng đắn nhiệm vụ, xây dựng niềm đam mê, ham muốn tìm tòi, tự khẳng định bản thân, đồng thời xác định là 1 kênh để tích lũy thành tích phục vụ xét quân hàm, xét giảng viên giỏi cấp Bộ, xét nâng ngạch chuyên môn nghiệp vụ (giảng viên chính, giảng viên cao cấp).
Thứ tư, tăng cường tranh thủ các nguồn kinh phí cho hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành
Trong điều kiện kinh phí cho nghiên cứu biên soạn có hạn, các khoa chuyên ngành cần tăng cường tranh thủ các nguồn kinh phí từ ngành dọc. Một số khoa đã làm rất tốt như: Khoa Thông tin - Tác chiến điện tử, khoa Chiến dịch, khoa Trinh sát, khoa Quân sự địa phương và cả khoa Hậu cần - Kỹ thuật. Trong những năm gần đây, Khoa Hậu cần - Kỹ thuật có tạo được mối quan hệ với ngành dọc cấp trên (Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật) đề xuất nhu cầu kinh phí biên soạn đề tài khoa học, được cơ quan cấp trên ủng hộ, tạo điều kiện, bố trí nguồn kinh phí, tuy không nhiều, nhưng cũng là nguồn động viên kịp thời các ban đề tài trong nghiên cứu biên soạn đề tài. Các khoa khác cũng nên liên hệ với quân, binh chủng ngành dọc cấp trên, tạo mối quan hệ, tranh thủ nguồn kinh phí để chi trả cho hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành.
Tóm lại, nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành là hoạt động trí tuệ phức tạp, có nhiều khó khăn, đòi hỏi trình độ tư duy khoa học, tính sáng tạo cao và lòng đam mê nghiên cứu biên soạn. Vì vậy, chúng ta cần làm tốt công tác giáo dục ý thức trách nhiệm, nâng cao năng lực nghiên cứu biên soạn, tạo nguồn động lực mạnh mẽ cho đội ngũ cán bộ biên soạn, đồng thời cần tranh thủ các nguồn kinh phí cho hoạt động nghiên cứu biên soạn đề tài cấp ngành. Điều đó cần được tiến hành một cách có hệ thống, từ lãnh đạo, chỉ huy Học viện đến các khoa giảng viên và đặc biệt là của đông đảo đội ngũ giảng viên khoa chuyên ngành trong toàn Học viện./.
Đ.H.L
