Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh về vấn đề củng cố quốc phòng và ý nghĩa trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân hiện nay

Trước khi viết Di chúc, vấn đề củng cố quốc phòng đã được Bác đặt ra cho cách mạng Việt Nam. Bám sát điều kiện thực tiễn cách mạng nước ta khi mới giành được chính quyền (1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra: “Nước ta mới giành lại quyền độc lập tự do, nhưng còn phải trải qua nhiều bước khó khăn, để củng cố quyền tự do, độc lập đó. Vậy nên quốc dân ta, bất kỳ già trẻ, đều phải ra sức gánh vác một vai”. Cùng với đó, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Người thường xuyên nhắc nhở: “Chúng ta phải ra sức bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ hòa bình, cho nên chúng ta phải củng cố quốc phòng...”. Người luôn quan tâm đến vấn đề củng cố quốc phòng, coi đây là nhiệm vụ quan trọng của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta. Vậy nên, khi Người đặt bút viết “Tài liệu tuyệt đối bí mật” - có thể coi là tên gọi đầu tiên của bản Di chúc, vào buổi sáng thứ hai, lúc 9 giờ ngày 10/5/1965 Bác đã căn dặn “Cuộc kháng chiến chống Mỹ có thể kéo dài mấy năm nữa. Đồng bào ta có thể phải hy sinh nhiều của, nhiều người. Dù sao, chúng ta phải quyết tâm đánh giặc Mỹ đến thắng lợi hoàn toàn”. Đến tháng 5 năm 1968, khi bổ sung vào bản Di chúc Người tiếp tục nhấn mạnh: “Ngay sau khi cuộc chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta đã hoàn toàn thắng lợi, công việc của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta phải ra sức làm là mau chóng hàn gắn vết thương nghiêm trọng do đế quốc Mỹ gây ra trong chiến tranh xâm lược dã man. Đó là một công việc cực kỳ to lớn, phức tạp và khó khăn. Chúng ta phải có kế hoạch sẵn sàng, rõ ràng, chu đáo, để tránh mọi bị động, thiếu sót và sai lầm”. Người chỉ ra vấn đề củng cố quốc phòng phải làm đồng thời với rất nhiều công việc khác để khôi phục lại một đất nước sau khi bước ra từ đọa đầy đau khổ của chiến tranh, coi vấn đề củng cố quốc phòng cũng cần kíp như kinh tế, y tế, giáo dục để hướng tới cái đích hết sức thiêng liêng mà cũng rất vẻ vang là thống nhất tổ quốc: “Ở đây nói về kế hoạch xây dựng lại thành phố và làng mạc đẹp đẽ, đàng hoàng hơn trước chiến tranh. Khôi phục và mở rộng các ngành kinh tế. Phát triển công tác vệ sinh, y tế. Sửa đổi chế độ giáo dục cho hợp với hoàn cảnh mới của nhân dân, như phát triển các trường nửa ngày học tập nửa ngày lao động. Củng cổ quốc phòng. Chuẩn bị mọi việc để thống nhất Tổ quốc…”.

Thực hiện Di chúc của Người, trong những năm qua, sự nghiệp xây dựng nền quốc phòng toàn dân bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa đã đạt được những thành tựu to lớn. Nổi lên là: Sức mạnh tổng hợp của nền quốc phòng toàn dân, nhất là trên các địa bàn chiến lược, biên giới, hải đảo được tăng cường. Theo đó, sức mạnh bảo vệ Tổ quốc đã được tăng cường thêm, làm tăng thêm khả năng giữ vững hòa bình để đưa đất nước phát triển, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, góp phần ngăn chặn, loại trừ nguy cơ chiến tranh và tăng cường khả năng đối phó thắng lợi các tình huống chiến tranh nếu xảy ra. Thực hiện quan điểm chỉ đạo “Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, không ngừng xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân phù hợp với hoàn cảnh mới”, trong những năm qua, nền quốc phòng toàn dân, toàn diện, độc lập tự chủ, tự lực tự cường, từng bước hiện đại được chú trọng triển khai xây dựng toàn diện, rộng khắp, có chiều sâu, có bước phát triển mới cả về lực lượng quốc phòng, tiềm lực quốc phòng và thế trận quốc phòng. Tiềm lực của nền quốc phòng toàn dân bao gồm cả lực lượng tiềm tàng và lực lượng hiện hữu trên các mặt kinh tế, chính trị, tinh thần, khoa học, công nghệ và quân sự, nhất là trên các địa bàn chiến lược được nâng lên một bước. Thế trận quốc phòng toàn dân bảo vệ Tổ quốc XHCN đã được triển khai rộng khắp, chặt chẽ và liên hoàn, nhất là sau khi có Nghị quyết về “Chiến lược phát triển kinh tế biển đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, tiềm lực và thế trận quốc phòng trên biển đã được triển khai xây dựng ngày càng toàn diện và vững chắc hơn. Chất lượng xây dựng các khu vực phòng thủ tỉnh (thành phố) được nâng cao một bước. Thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân đã kết hợp chặt chẽ với nhau trong thế trận chung bảo vệ Tổ quốc cả cấp vĩ mô và vi mô, trên phạm vi cả nước và từng địa phương cơ sở, nhất là ở vùng xung yếu, trọng điểm (Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ), khu vực biên giới, thành phố lớn, làm gia tăng đáng kể sức mạnh bảo vệ Tổ quốc XHCN trong tình hình mới.

Những lời căn dặn về “Củng cố quốc phòng” trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn định hướng cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta thực hiện đường lối quân sự, xây dựng nền quốc phòng toàn dân. Trong quá trình đó, Đảng không ngừng phát triển tư duy lý luận, tổng kết thực tiễn, kiên định mục tiêu cách mạng và những vấn đề có tính nguyên tắc về xây dựng nền quốc phòng toàn dân phù hợp với mỗi đặc điểm tình hình của từng giai đoạn cách mạng./.