Lý Tự Trọng - Người truyền lửa

Mùa xuân năm 1931, từ ngày 20 đến ngày 26/3, tại Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 2, Trung ương Đảng đã giành một phần quan trọng trong chương trình làm việc để bàn về công tác thanh niên và đi đến những quyết định có ý nghĩa đặc biệt, theo đó được Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng và Bác Hồ cho phép, theo đề nghị của Trung ương Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam, Đại hội toàn quốc lần thứ 3 đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 là Ngày thành lập Đoàn hằng năm. Ngày 26/3 trở thành ngày vẻ vang của tuổi trẻ Việt Nam, của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh quang vinh.

Thanh niên Việt Nam ngày nay

Là cánh tay đắc lực và đội dự bị đáng tin cậy của Đảng, ngay từ khi mới ra đời, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đoàn đã phát huy được vai trò xung kích, với những gương đoàn viên hy sinh, chiến đấu để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ.

Những người thanh niên đã cống hiến cả tuổi xuân mình cho mùa xuân đất nước, có những người còn chưa đến tuổi 20 đã phải nằm xuống, hy sinh anh dũng cho nền độc lập nước nhà. Một trong những người Anh hùng trẻ tuổi mà bất khuất ấy chính là Lý Tự Trọng.

Lý Tự Trọng tên thật là Lê Hữu Trọng sinh ngày 20/10/1914 trong một gia đình yêu nước. Do không chịu nổi cảnh áp bức, bóc lột của thực dân phong kiến, gia đình anh đã rời quê hương sang Thái Lan sinh sống và tham gia hoạt động yêu nước. Tại đây, gia đình Anh là một trong những cơ sở cách mạng, nơi bồi dưỡng cán bộ là trường quốc ngữ của Hội Việt kiều. Trọng học rất giỏi, say mê văn thơ yêu nước của cụ Phan Bội Châu, Anh nói tốt tiếng Trung, tiếng Anh và tiếng Thái Lan. Đầu mùa hè năm 1926, thực hiện ý kiến của đồng chí Nguyễn Ái Quốc, đồng chí Hồ Tùng Mậu - thành viên của Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí hội đến Thái Lan gặp cụ Đặng Thúc Hứa, truyền đạt yêu cầu của đồng chí Nguyễn Ái Quốc về việc chọn một số con em gia đình Việt kiều yêu nước đưa sang Quảng Châu đào tạo để chuẩn bị xây dựng tổ chức Thanh niên Cộng sản ở Việt Nam, Lê Hữu Trọng là một trong số các thiếu niên được lựa chọn.

Đến Quảng Châu, nhóm thiếu niên này được gặp lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc (lúc này mang tên Lý Thụy). Để đảm bảo bí mật, các thiếu niên đều mang họ Lý coi như người trong một gia tộc; do đó, Lê Hữu Trọng đổi tên Lý Tự Trọng.

Anh hùng Lý Tự Trọng

Năm 1929, các tổ chức Cộng sản ở Việt Nam lần lượt ra đời, Lý Tự Trọng được cử về nước hoạt động tại Sài Gòn - Chợ Lớn đảm nhận nhiệm vụ liên lạc trong và ngoài nước cho Xứ ủy Nam Kỳ và Trung ương Đảng; đồng thời, được giao nhiệm vụ đặc biệt: Vận động tập hợp thanh niên trong các nhà máy, trường học để thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản trong nước.

Nhân dịp kỷ niệm một năm cuộc khởi nghĩa Yên Bái, Xứ ủy Nam Kỳ quyết định tổ chức một đợt tuyên truyền tố cáo tội ác của thực dân Pháp và kêu gọi quần chúng đấu tranh. Ngày 08/02/1931, lợi dụng lúc bà con đi xem bóng đá ở sân vận động Sài Gòn tập trung đông, các chiến sỹ cách mạng tổ chức một cuộc mít tinh chớp nhoáng, cờ đỏ búa liềm giương cao, một đồng chí đứng lên diễn thuyết kêu gọi quần chúng đánh đổ thực dân Pháp. Giữa lúc ấy tên thanh tra mật thám Pháp Le Grand và bọn cảnh sát đi cùng ập tới. Không còn cách nào khác để cứu đồng chí mình, Lý Tự Trọng đã rút súng bắn chết tên thanh tra mật thám cứu thoát đồng chí diễn thuyết. Bị địch vây hãm ráo riết, Lý Tự Trọng đã bị bắt.

Một tên phản bội khai ra tên anh là “Trọng con” và làm công tác liên lạc quan trọng. Bọn chúng mừng quýnh tưởng phen này nắm chắc đến nơi tất cả những đầu mối bí mật của phong trào cách mạng. Chúng đánh Anh hết roi song lại roi cá đuối, chúng trói hai tay trút lên xà nhà, cho Anh đi “tàu bay”… nhưng với Anh tất cả đều vô hiệu.

Tượng đài người Anh hùng đã đi vào lịch sử dân tộc

Ít ai hình dung được, ý chí của anh đã phải kiên cường đến thế nào, bất khuất ra sao mới chịu đựng hết những trò tra tấn dã man vô nhân đạo ấy mà Anh vẫn không hé nửa lời.

Giam cầm, tra tấn ở khám lớn Sài Gòn một thời gian không thu được kết quả, bọn chúng đưa anh về xử án, chính quyền thực dân Pháp ở Đông Dương đã mở một phiên tòa đại hình để xử một chiến sĩ Cộng sản Việt Nam chưa đầy 18 tuổi, Lý Tự Trọng đã bị kết án tử hình. Đứng trước cái chết, Lý Tự Trọng không hề run sợ, anh chủ động biến phiên tòa của đế quốc thành một diễn đàn của người chiến sĩ Cộng sản. Khi luật sư bào chữa xin bọn thực dân “mở lượng khoan hồng” vì Lý Tự Trọng chưa đến tuổi trưởng thành và “hành động thiếu suy nghĩ”, anh đã gạt phắt đi và dõng dạc nói: “Tôi hành động có suy nghĩ, tôi hiểu việc tôi làm, tôi làm vì mục đích cách mạng. Tôi chưa đến tuổi thành niên thật, nhưng tôi đủ trí khôn để hiểu rằng con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng và không thể là con đường nào khác”.

Ý chí và hành động của anh là minh chứng hùng hồn về bản lĩnh kiên cường, lòng trung thành, tinh thần bất khuất của người Cộng sản; đồng thời, là bức thông điệp báo trước sự sụp đổ của thực dân phong kiến và sự tất thắng của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Thực dân Pháp không dám xử công khai Lý Tự Trọng, lợi dụng lúc nửa đêm về sáng ngày 21/11/1931 chúng đã hèn hạ dựng máy chém ở ngay khám lớn Sài Gòn hòng giết Anh trong im lặng, nhưng tấm gương đấu tranh kiên cường, anh dũng và những tiếng hô của Anh: “ Đả đảo thực dân Pháp”, “Đảng Cộng sản Đông Dương muôn năm”, “Cách mạng Việt Nam thành công muôn năm” đã cổ vũ mạnh mẽ, tạo một làn sóng phản đối tội ác của thực dân Pháp, tinh thần cách mạng bất khuất của Anh đã làm cho kẻ thù khiếp sợ và đã động viên, cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng trong cả nước lúc bấy giờ và là tấm gương cho các thế hệ thanh niên sau này noi theo.

Thanh niên Việt nam tiếp lửa xây dựng đất nước

Người thanh niên ấy đã ra đi khi chưa tròn 18 tuổi, lứa tuổi còn ôm bao hoài bão và ước mơ, nhưng dẫu sao, ước mơ của Anh giờ đã thành sự thật, sự hi sinh của Anh và biết bao Anh hùng niên thiếu khác đã góp phần giành lại độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam ngày hôm nay.

Câu nói của Anh đã thực sự truyền lửa cho thế hệ thanh niên mai sau, cuộc đời oanh liệt của Anh là lời nhắc nhở cho chúng ta nhớ rằng độc lập, tự do hôm nay đã phải đánh đổi biết bao xương máu của thế hệ cha ông. Thanh niên hôm nay sẽ tiếp tục ý chí của Anh, tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và những người Anh hùng đi trước, để đất nước Việt Nam ngày một phát triển, vững mạnh, sánh vai với các cường quốc năm Châu./.

N.Đ.D