Vai trò của báo chí cách mạng Việt Nam

Trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã đạt được những thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử. Nền báo chí của đất nước đã có sự phát triển vượt bậc cả về đội ngũ, kỹ thuật, công nghệ và trình độ tác nghiệp; hiện cả nước có 779 cơ quan báo, tạp chí in; 67 đài phát thanh truyền hình Trung ương và địa phương; 1.510 trang thông tin điện tử, 228 mạng xã hội được cấp phép, hơn 41.000 người làm báo. Báo chí có nhiều đóng góp to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị, xã hội, là diễn đàn của Nhân dân; tích cực tuyên truyền đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần tạo sự đồng thuận trong xã hội, củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, nhất là trong giai đoạn đất nước ta phải căng mình phòng, chống đại dịch Covid-19. Báo chí cũng rất tích cực tham gia phòng, chống tham nhũng, lãng phí và các biểu hiện tiêu cực; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống các hành vi, biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên. Báo chí đã phát hiện, cổ vũ, động viên nhân rộng các điển hình, nhân tố mới, tạo nên các phong trào hành động cách mạng sôi nổi trên mọi lĩnh vực, làm nên những thành tựu to lớn; đồng thời, là cầu nối quan trọng trong thông tin đối ngoại, tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị hợp tác với Nhân dân các nước, góp phần nâng cao uy tín, vai trò, vị thế Việt Nam trên thế giới. Báo chí còn là diễn đàn tin cậy, thể hiện ý chí, tình cảm, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân, tham gia đóng góp ý kiến với Đảng, Nhà nước giải quyết những vấn đề đặt ra trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

 Theo đánh giá của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Đại hội lần thứ X Hội Nhà báo Việt Nam: “Báo chí cách mạng Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và lãnh đạo, đã luôn đồng hành cùng những chặng đường đấu tranh kiên cường của Đảng ta, Nhân dân ta, vì độc lập dân tộc, vì chủ nghĩa xã hội. Trong các cuộc kháng chiến anh dũng chống xâm lược, bảo vệ Tổ quốc, báo chí nước ta đã trở thành một binh chủng quan trọng trên mặt trận tư tưởng; nhiều tác phẩm báo chí đã thực sự là “lời hịch cách mạng”, “tiếng gọi non sông” thúc giục đồng bào cả nước cùng ra trận. Từ trong máu lửa chiến tranh, hàng trăm nhà báo - chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, góp phần tô thắm thêm trang sử vẻ vang của báo chí cách mạng và của dân tộc”. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII xác định “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại. Thực hiện tốt việc quy hoạch, sắp xếp hợp lý hệ thống báo chí, truyền thông. Rà soát quy hoạch ngành xuất bản, in và phát hành theo hướng tinh gọn, chất lượng, hiện đại hóa. Tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông, thông tin trên Internet. Kiên quyết đấu tranh, loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị - xã hội, thuần phong mỹ tục”. Đây chính là định hướng hết sức quan trọng để Báo chí Cách mạng Việt Nam hoạt động trong thời gian tới. 

Đứng trước những yêu cầu mới, Báo chí Cách mạng Việt Nam luôn luôn kiên định mục tiêu lý tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam, thực hiện tốt chức năng báo chí là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước, tổ chức xã hội và cũng là diễn đàn của nhân dân. Đặc biệt, trong thời gian qua, báo chí đã thông tin tuyên truyền làm nổi bật các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước như: Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020-2025 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, cuộc bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; việc xây dựng, ban hành và thực thi các chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong thực hiện “mục tiêu kép” vừa quyết liệt phòng, chống dịch Covid-19, vừa tập trung phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Bên cạnh đó, báo chí cũng là công cụ đấu tranh hằng ngày, hằng giờ chống những âm mưu, thủ đoạn đen tối của các thế lực thù địch, chống các khuynh hướng sai trái trên mặt trận tư tưởng, văn hóa.

Báo chí không chỉ đóng vai trò là nguồn thông tin phản ánh tất cả các lĩnh vực đa dạng, phong phú của đời sống xã hội mà còn phải là “bộ lọc” thông tin, kiến giải những vấn đề mang tính bản chất từ hiện tượng xã hội để đảm bảo thực hiện tốt sứ mạng của nền báo chí cách mạng và phát triển theo hướng hiện đại. Bên cạnh đó, sự dịch chuyển phương thức tiếp cận thông tin của người đọc, người nghe từ bị động sang chủ động và công nghệ định hướng, dẫn dắt người dùng diễn ra nhanh chóng và là xu thế chủ đạo, đòi hỏi các cơ quan báo chí phải có chiến lược tổ chức, vận hành và quản lý hoạt động theo mô hình mới như đa nền tảng, tăng tính tương tác, để có thể đáp ứng nhu cầu khán giả. 

Đứng trước xu hướng trên, Báo chí cách mạng Việt Nam cần tiếp tục giữ vững và phát huy hơn nữa bản chất cách mạng, là công cụ tư tưởng, văn hóa của Đảng, là một bộ phận của sự nghiệp cách mạng do Đảng lãnh đạo. Báo chí phải hướng đến mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, xã hội, đẩy mạnh sự nghiệp đổi mới, sáng tạo cho phát triển bền vững; từng bước xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa Việt Nam thời đại mới, làm cho những nguyên lý cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh giữ vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần xã hội. 

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận thực tế rằng, các hạn chế của báo chí trong khi thực hiện những trọng trách của mình vẫn còn tồn tại. Đó là, khi thực hiện chức năng biểu dương và phê phán còn phản ánh quá mức, hoặc tô hồng, hoặc bôi đen. Trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng và tiêu cực xã hội cũng có những nhà báo vô tình làm tiết lộ thông tin, ảnh hưởng đến công tác điều tra của các cơ quan chức năng. Việc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch cũng còn nhiều vướng mắc, những lập luận để đấu tranh chưa thật sắc bén, chưa có sức thuyết phục. Đặc biệt, phải hết sức cảnh giác với “nhà báo hai mặt”. Đó là khi viết bài, sản xuất chương trình cho báo chí chính thống thì viết đúng, nói đúng quan điểm, tôn chỉ, mục đích; đúng với đường lối, chủ trương, chính sách, nhưng khi tham gia trên mạng xã hội thì lại nói sai, viết sai, bình luận trái, thậm chí bóp méo, xuyên tạc sự thật, đi ngược với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước.

Nhân Kỷ niệm 96 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, đội ngũ những người làm báo cả nước nói chung, trong đó có cán bộ, phóng viên, biên tập viên Tạp chí Nghiên cứu Chiến thuật - Chiến dịch luôn phát huy thành tựu vẻ vang của báo chí cách mạng, là lực lượng xung kích trên mặt trận văn hóa, tư tưởng của Đảng Nhà nước và Quân đội./.