Pháo binh Quân đội nhân dân Việt Nam 77 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành
Sau cách mạng tháng 8/1945 thành công, từ những khẩu pháo thu được trong tay giặc Nhật, Pháp, quân Tưởng đã hình thành những đơn vị Pháo binh đầu tiên của Quân đội ta ở cả ba miền: Bắc, Trung, Nam. Ngày 29/6/1946 tại trại Vệ quốc đoàn Trung ương (số 40 Hàng Bài - Hà Nội), đồng chí Hoàng Văn Thái, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam đã công bố quyết định của Bộ Quốc phòng về việc thành lập Đoàn Pháo binh Thủ đô gồm 3 trung đội: Pháo đài Láng, Pháo đài Xuân Tảo, Pháo đài Xuân Canh, đánh dấu sự ra đời của Pháo binh Quân đội nhân dân Việt Nam. Từ đó, ngày 29/6/1946 là một mốc son trong trang vàng lịch sử của lực lượng vũ trang cách mạng, trở thành Ngày truyền thống vẻ vang của bộ đội Pháo binh Quân đội nhân dân Việt Nam.
Trải qua 77 năm, một chặng đường đầy cam go, quyết liệt, lập nên nhiều chiến công vang dội, ghi những mốc son chói ngời trong trang vàng lịch sử của dân tộc như: chiến thắng Sông Lô, Biên giới, Chiến dịch Điện Biên Phủ, Đường 9 - Nam Lào, Cồn Tiên - Dốc Miếu, Biên Hòa… đến thắng lợi hoàn toàn của đại thắng mùa xuân 1975 mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Pháo binh Quân đội nhân dân Việt Nam đã góp phần cùng toàn quân, toàn dân viết nên khúc khải hoàn ca chiến thắng vĩ đại của dân tộc Việt Nam.Ngay sau khi ra đời, thực hiện lời hiệu triệu của Hồ Chủ Tịch: “Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”. Bộ đội Pháo binh đã tích cực chủ động khắc phục mọi khó khăn, sẵn sàng bước vào cuộc kháng chiến thần thánh của cả dân tộc. Lúc 20 giờ 03 phút ngày 19/12/1946, Pháo đài Láng đã nổ phát đạn đầu tiên vào quân Pháp trong thành Hà Nội mở đầu toàn quốc kháng chiến. Thu đông 1947, thực dân Pháp mở cuộc tiến công lên Việt Bắc. Bộ đội Pháo binh cùng lực lượng vũ trang địa phương đã lập công xuất sắc ở Sông Lô bắn cháy và bắn chìm nhiều tàu chiến địch tại Khoan Bộ, Đoan Hùng và Khe Lau (Ngày 23 và 24/10/1947). Chiến thắng Sông Lô đánh dấu bước trưởng thành của Pháo binh, sáng tạo ra cách đánh độc lập, với lối đánh “Đặt gần bắn thẳng” tạo ra yếu tố bí mật bất ngờ để đánh địch.
Đến năm 1949, lực lượng Pháo binh tiếp tục phát triển, Quân đội ta đã thành lập tiểu đoàn Pháo binh đầu tiên (Tiểu đoàn 410). Năm 1950, trong Chiến dịch Biên giới, lần đầu tiên ta sử dụng lực lượng pháo binh quy mô lớn với 3 tiểu đoàn sơn pháo 75mm đánh hiệp đồng chi viện cho bộ binh.
Sau Chiến dịch Biên giới, trước yêu cầu phát triển hỏa lực phục vụ cho các chiến dịch lớn, ngày 20/11/1950, Trung đoàn 675 được thành lập (tiền thân là Trung đoàn 95) gồm 6 liên đội sơn pháo 75mm. Cùng với việc thành lập Trung đoàn sơn pháo 675, cuối tháng 11 năm 1950, Trung ương Đảng và Tổng Quân ủy chủ trương lựa chọn Trung đoàn 34 - Bộ đội chủ lực của Hà Nam Ninh, xây dựng thành Trung đoàn Pháo binh cơ giới đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Chiến dịch Điện Biên Phủ, đánh dấu bước phát triển trưởng thành cả về số lượng và chất lượng của Pháo binh Việt Nam cũng như nghệ thuật sử dụng pháo binh trong kháng chiến chống Pháp. Vượt qua muôn vàn khó khăn gian khổ, các đơn vị pháo binh đã mở đường, xuyên rừng, vượt suối, qua đèo cao, dốc đứng, mưa bom, bão đạn của giặc Pháp đưa pháo vào, kéo pháo ra an toàn thực hiện nghiêm túc chủ trương của Bộ Chỉ huy Chiến dịch là: Chuyển từ “Đánh nhanh, thắng nhanh” sang “Đánh chắc, tiến chắc”. Trong Chiến dịch này, Pháo binh đã tham gia đánh hiệp đồng binh chủng cùng bộ binh thắt chặt vòng vây tiêu diệt dứt điểm từng cứ điểm, vừa phá công sự, sân bay triệt đường tiếp tế, chế áp pháo binh địch, liên tục bám các đại đoàn chủ lực tham gia tổng công kích giành toàn thắng. Trong Chiến dịch, nhiều tấm gương dũng cảm, chiến đấu quên mình, lập công xuất sắc của bộ đội Pháo binh được toàn mặt trận học tập, như: Chiến sĩ Nguyễn Văn Chức lấy thân mình chèn pháo; Phùng Văn Khầu 36 ngày đêm trụ vững trên đồi E một mình một pháo vẫn chiến đấu...
Hình ảnh Bác Hồ lên thăm trận địa Pháo binh trước giờ nổ súng
Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lực lượng Pháo binh có 3 đại đoàn pháo mặt đất (Đại đoàn 45, Đại đoàn 349, Đại đoàn 675) và một Đại đoàn pháo cao xạ 367. Ngày 7 tháng 9 năm 1954, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Bộ Chỉ huy Pháo binh đến ngày 28 tháng 5 năm 1956 được đổi thành Bộ Tư lệnh Pháo binh.
Khẩu pháo phát đạn đầu tiên mở đầu toàn quốc kháng chiến năm 1976
Trong phong trào đồng khởi (1959 - 1960) nhiều vũ khí thô sơ được sử dụng để giết giặc, cùng với “Súng ngựa trời” ở Bến Tre, “súng cối lửa” ở Mỹ Tho... các loại vũ khí hỏa lực thô sơ đã hỗ trợ cho phong trào đồng khởi giành thắng lợi. Năm 1961, với những khẩu pháo thu được của địch, lực lượng vũ trang Quân Giải phóng miền Nam đã thành lập những đại đội Pháo binh đầu tiên của miền Đông. Cùng với sự chi viện từ miền Bắc, Pháo binh Quân giải phóng phát triển không ngừng cả về số lượng và chất lượng, kết hợp hình thức đánh độc lập với hình thức đánh hiệp đồng chi viện cho bộ binh đánh nhỏ, đánh vừa, đánh lớn góp phần cùng lực lượng vũ trang và nhân dân miền Nam đánh bại Chiến tranh cục bộ, Chiến tranh đặc biệt và Việt Nam hóa chiến tranh của Đế quốc Mỹ.
Sức mạnh của Pháo binh Quân đội Nhân dân Việt Nam
Trong cuộc Tổng tiến công Mậu Thân (Xuân 1968) các lượng lượng Pháo binh đã tham gia pháo kích đồng loạt và dài ngày với quy mô rộng lớn vào hầu hết các cơ quan đầu não của Mỹ - ngụy trên toàn chiến trường. Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào năm 1971, cuộc Tổng tiến công chiến lược năm 1972, Pháo binh đã đánh hiệp đồng trên quy mô rộng lớn, phá vỡ nhiều phòng tuyến vững chắc của địch ở Quảng Trị, Lộc Ninh, Đường số 13, Tây Nguyên....
Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, với quy mô 5 quân đoàn và các đơn vị trực thuộc Bộ và Miền. Hơn 20 trung, lữ đoàn pháo xe kéo với tổng số 55 tiểu đoàn, 789 khẩu pháo các loại, tổ chức 30 cụm pháo binh, tạo ra hệ thống hỏa lực mạnh, tập trung áp đảo địch ngay từ đầu, khống chế các sân bay, bến cảng; bắn phá các kho tàng, khu chỉ huy, chi viện đắc lực cho 5 cánh quân tiến vào giải phóng Sài Gòn, giành toàn thắng vào ngày 30/4/1975.
Trải qua 77 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành. Bộ đội Pháo binh luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sắc của Đảng, Nhà nước mà thường xuyên trực tiếp là Đảng uỷ Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương) - Bộ Quốc phòng; sự quan tâm giúp đỡ của các đơn vị bạn và sự yêu thương đùm bọc của nhân dân cả nước. Cán bộ, chiến sĩ Pháo binh luôn trung thành tuyệt đối với Đảng với nhân dân và Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, luôn tích cực, chủ động, sáng tạo, vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ và hy sinh hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.
Trước những chiến công vang dội, bộ đội Pháo binh đã vinh dự được Bác Hồ gửi thư khen: “Pháo binh ta có truyền thống oanh liệt “Chân đồng vai sắt, đánh giỏi, bắn trúng”. Các đồng chí đã phát huy tốt truyền thống ấy, lập được thành tích mới vẻ vang, bắn trúng nhiều tàu chiến Mỹ, bắn chìm nhiều tàu biệt kích Mỹ và tay sai, đánh trả pháo binh địch, diệt nhiều giặc Mỹ”.
Binh chủng Pháo binh được tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất
Đó là kết quả phấn đấu liên tục, bền bỉ, không quản gian khổ hy sinh xương máu, công sức, tài năng, trí tuệ của nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ Pháo binh, sự đóng góp to lớn của toàn dân, toàn quân ta, sự giúp đỡ tận tình của bạn bè quốc tế. Truyền thống vẻ vang của bộ đội Pháo binh đã trở thành nguồn lực vô tận, dồi dào trong đời sống tinh thần, tình cảm sâu sắc của mỗi cán bộ, chiến sĩ, là nguồn cổ vũ to lớn tiếp thêm sức mạnh để mỗi cán bộ, chiến sĩ Pháo binh phát huy trí tuệ tài năng, tiến lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong giai đoạn mới.
Ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cùng với toàn dân, toàn quân, bộ đội pháo binh thường xuyên củng cố xây dựng lực lượng vững mạnh, nâng cao chất lượng huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu.
Phát huy Ngày truyền thống Binh chủng Pháo binh anh hùng, cán bộ, giảng viên Khoa Pháo binh đã và đang cùng nhau đoàn kết thi đua dạy tốt, học tốt, công tác tốt, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học mà Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện giao. Với những thành tích đã đạt được, Khoa Pháo binh đã được Học viện, Bộ Quốc phòng tặng nhiều Giấy khen, Bằng khen; danh hiệu Đơn vị Quyết thắng. Nhiều đồng chí cán bộ, giảng viên được Học viện tặng danh hiệu Chiến sỹ thi đua; bằng khen của Bộ Trưởng Bộ Quốc phòng .... Những thành tích trên là kết quả lãnh đạo trực tiếp của Cấp ủy, chỉ huy Khoa và sự phấn đấu không ngừng của đội ngũ cán bộ, giảng viên Khoa Pháo binh dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Học viện và sự giúp đỡ của đơn vị bạn, nhằm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Học viện nói chung và của Khoa Pháo binh nói riêng.
Nhân Ngày truyền thống bộ đội Pháo binh, cán bộ, giảng viên, học viên và chiến sĩ pháo binh đang công tác, học tập tại Học viện Lục quân cùng nhau ôn lại truyền thống vẻ vang của binh chủng trong niềm phấn khởi, tự hào và trách nhiệm lớn trước sự nghiệp xây dựng và phát triển lực lượng pháo binh nói riêng, Quân đội ta nói chung ngày càng lớn mạnh và hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Mỗi chúng ta hãy cùng nhau thi đua dạy tốt, học tốt, công tác tốt, quyết đem hết sức mình phấn đấu vươn lên lập thành tích cao nhất trong học tập, rèn luyện và công tác để chào mừng kỷ niệm 77 năm Ngày truyền thống của Bộ đội Pháo binh Việt Nam Anh hùng./.